“Verwachten dat iemand verandert, die niet echt de impuls heeft? Het was voor mij een manier om niet in dat hamsterwiel te blijven. Het stelde mij in staat om niet verantwoordelijk te zijn voor de ander. Het zorgt ervoor dat je kijkt naar de dingen waar je echt naar moet kijken.

Lisa A. Romano: The Road Back to Me
Kind van alcoholisten
Ik ben een kind van niet herstelde alcoholisten. Wederzijdse afhankelijkheid, narcistisch misbruik en herstel pakte ik aan. Het hielp mij om te overlevenden, het hielp het licht te laten schijnen op mijn eigen innerlijke leven.
Ze heeft een diepgaand begrip van het gewonde innerlijke kind, wat het wil en hoe ermee om te gaan. Ik had kinderen van 11, 9 en 2,5 jaar op dat moment in mijn leven en was doodsbang. En was financieel afhankelijk van hem Ik stelde toen al mijn vertrouwen in deze relatie. Zoals veel vrouwen die afhankelijk zijn en daarom gaf ik mijn carrière op om zijn vrouw te worden en kinderen te krijgen. Toen dacht ik dat ik het juiste deed, maar nu denk ik dat ik op zoek was naar redding.
Het was angstaanjagend
Ik dacht dat we voor elkaar zouden zorgen maar realiseerde me niet eens dat ik mezelf op gaf. Het was angstaanjagend, toen ik realiseerde hoe boos hij was. Hoe vastbesloten hij was om het me heel moeilijk te maken. Ik wist dat ik niet kon blijven maar wist niet waar ik naartoe ging.
Niemand begreep het echt en als we mede afhankelijk zijn, dan proberen we te doen alsof alles perfect is. Als kind werd ons geleerd dat je zwak was als je een behoefte uitte. Als volwassene druk je geen behoeften uit. Je leeft je leven door te zorgen voor de behoeften van andere mensen. Daarbij verliest jezelf steeds meer en meer.
De façade van mijn leven
Aan de buitenkant zag mijn leven er perfect uit en ik wist dat ik aan die façade had meegedaan. En dus sterf ik elke dag een beetje, maar ik kan er niet over praten. Mijn ouders willen er niets over horen omdat ik zwak ben als ik dat wel doe. Het leek alsof ik alles heb wat een vrouw zou willen. Dus waar moet ik heen met: “Ik heb geen goed gevoel over mijn huwelijk. Ik denk dat het giftig is en ik denk dat ik doodga.” En waar moet ik heen? Ik kon niet naar de mensen van wie ik hou. Omdat ik begrijp dat hun perceptie van mij verkeerd is en ik begrijp dat ik heb bijgedragen aan die perceptie.
Contact verbreken
Je verbreekt een contract dat je met mensen hebt opgesteld, wat voor sommigen ongemak en voor anderen opluchting veroorzaakt. Opluchting voor anderen die zeggen: “Ik denk dat ik je nu zie. Ik denk dat ik je zie in jouw licht.” Ik deed wat veel vrouwen die in mijn positie verkeren en jonge kinderen hebben. Ze wachten wel tot hun kinderen naar de middelbare school gaan of tot ze wat ouder zijn.”

Ik vertrek en ik ga
Ik dacht dood te gaan als ik was gebleven. Mijn mijn gezondheid was zo slecht. Ik ademde op een gegeven moment met minder dan 20% van één long en ik werd steeds zieker. Ik denk dat een chronische ziekte of ernstige astma-aanval me zou hebben ingehaald, zo erg was het. De beslissing om te vertrekken was angstaanjagend. En ik ging niet alleen weg, ik kreeg ook geen alimentatie. Ik kreeg geen ziektekostenverzekering. Ik kreeg niet eens de auto. Hij nam ons de auto af.
Gelukkig verkochten we het echtelijke huis en kon ik een heel bescheiden huis kopen. Maar wat betreft het geld dat binnenkwam, was er geen garantie. Toen ik me realiseerde wat ik had gedaan, de verantwoordelijkheid voor wat ik mijn kinderen had voorgespiegeld, de afhankelijkheid, codependent te zijn, het gebrek aan zelf verantwoordelijkheid, het gebrek aan verantwoordelijkheid voor hoe ik me voelde, het gebrek aan autonomie, wat ik vertegenwoordigde. Toen ik me realiseerde dat ik dat voor mijn kinderen vertegenwoordigde, wilde ik dat model gewoon vernietigen.
Wat ik mijn kinderen moest leren
En een deel van wat ik de kinderen nu moest leren was hoe je op je gezicht moet vallen en opnieuw moet beginnen, om veerkrachtig te zijn en de ene stap voor de andere te zetten. Te leren om dankbaar te zijn voor het eten dat je vandaag hebt. Leer dankbaar te zijn voor de rekening die je vandaag kunt betalen. Leer dankbaar te zijn voor de gezondheid die je vandaag hebt. Het dwong me echt om alles terug te brengen naar het moment. En ik wist dat ze leerden hoe ze zichzelf opnieuw konden uitvinden, en daar vertrouwde ik op. Ik moest snel geld verdienen.

Mijn kinderen doen het nu geweldig.
Mijn oudste zoon belandde helaas in een zeer codependent, narcistische relatie. Ik was er kapot van. Toen hij 25 was, zag ik hem recht in deze relatie stappen en waarschuwde hem ervoor. Hij wilde er niet over praten en ik moest het loslaten, moest hem laten zijn wie hij was en zijn lessen laten ontdekken. Godzijdank duurde het ongeveer tweeënhalf jaar. Het bracht hem ook tot zelfmoordgedachten. Het was tijdens Covid, uiteindelijk kwam hij sterker dan ooit uit die relatie.
Of ik nu een moeder coach, een alleenstaande vrouw of een vrouw die denkt dat ze een relatie heeft met een narcist, mijn belangrijkste vraag is altijd:
“Hoe kan ik de narcistische valstrik herkennen?”
Wat zijn de triggers?
Het is altijd van: “Hoe sta je tegenover deze persoon?” Je moet weten wat je triggers zijn, wat je neigingen zijn. Je moet weten of je een verzorger bent, of je rode vlaggen negeert, of het moeilijk voor je is om een grens te stellen, ben je misschien gemakkelijk psychologisch te manipuleren?
Accepteer je de schuld voor dingen die je niet hebt gedaan omdat je te bang bent om een grens te stellen en iemand verantwoordelijk te houden omdat je bang bent dat je in de steek gelaten wordt of omdat je niet weet hoe je met iemands woede om moet gaan. Het is belangrijk dat als je je als man of vrouw identificeert met deze problemen, dat je daar echt grip op krijgt. Daar moet je echt mee beginnen, want narcisten zijn overal.
Codependent zijn
Het is anders als je me zou vragen: “Hoe herkennen we algemene rode vlaggen van een narcist?” Dat is één vraag. Maar zeker als we codependent zijn, moeten we opletten hoe we reageren, omdat het anders zal zijn.
Verklikkerlichten
Over het algemeen, verwijs ik altijd naar aanspraak, gebrek aan empathie en emotionele uitbuiting. Empathie is het vermogen om te voelen wat iemand anders voelt.
Narcisten reageren op drie manieren: hij is oké, hij is het slachtoffer of hij is de held.
Geen empathie, geen compassie
Narcisten zijn niet echt bezig met hoe andere mensen zich voelen. Stel, je hebt een manager op het werk en je merkt een interactie op tussen de manager en de persoon die net 15 minuten te laat binnenkomt en duidelijk overstuur is. En als de manager zegt: “Waar was je?” zegt ze: “Mijn hond is vanmorgen gestorven.” Het kan de manager niet echt schelen dat haar hond is overleden. Er is geen medeleven voor het feit dat ze op dit moment zichtbaar overstuur. Het gaat om het omzeilen of niet willen herkennen van emoties bij een ander, dat is een verklikker.

Als je een narcistische ouder hebt die zijn kind gaat uitbuiten. Er is vernedering, er is soms zelfs jaloezie voor het kind. Een ouder brengt zijn kind in verlegenheid of zal empathie veinzen tegenover iemand van wie hij denkt dat die hem een bron van inkomsten kan bieden. Een makelaar die een narcist is gaat naar een feestje en ze komen iemand tegen die geweldige aanbiedingen heeft. De narcist lijkt geïnteresseerd in de persoon die hem kan aannemen, maar het is nep.
Waarom empathie veinzen?
Je zult zien dat mensen die manipulatief en uitbuitend zijn, empathie veinzen als dat in hun voordeel is. Maar achter gesloten deuren hebben we het over dominantie, over macht. We hebben het over ervoor zorgen dat de persoon met wie ze zijn weet dat zij de controle hebben. En dat wordt gedaan door financieel misbruik, emotioneel misbruik, seksueel misbruik, psychologisch misbruik, gaslighting, triangulatie, doen alsof vrouwen met hem praten op het werk en zij zich ergens zorgen over moet maken, affaires hebben en dan zijn vrouw de schuld geven dat ze niet sexy genoeg is.
Het is de manier waarop het naar voren komt. Maar het is belangrijk dat we erkennen dat narcisten empathie kunnen veinzen, er is geen compassie.
Maar als je onderweg bent en je ziet een narcist die wreed is tegen een kind, wreed tegen een dier, wreed tegen een ouder persoon, wreed tegen iemand die je bedient aan je tafel, wreed tegen iemand die de hotelkamer schoonmaakt. Dan zie je het.
