Annie Kazina is een bekroond auteur en internationaal expert op het gebied van emotioneel misbruik. Ze helpt al bijna twintig jaar duizenden vrouwen en mannen om te genezen van dit trauma, zodat ze kunnen genieten van een bevredigend leven en geweldige relaties. Annie is een overlevende van narcistisch misbruik en is gepassioneerd over het helpen van mensen om weer in contact te komen met de innerlijke bronnen, waarvan ze min of meer vergeten waren dat ze die hebben.
Ik werd wakker na een huwelijk van 20 jaar en kwam erachter dat ik in een situatie van huiselijk geweld had gezeten. Ik had het me nooit gerealiseerd. Ik dacht alleen dat ik een moeilijk huwelijk had en dat mijn man een woedeprobleem had.
Ik was te slim dacht ik
Toen ik erachter kwam dat het mishandeling was, realiseerde ik me dat ik een van die mensen was waarvan ik dacht dat ik daar veel te slim voor zou zijn. Ik dacht dat ik me nooit door iemand zou laten misbruiken en dat was toch gebeurd.
Ik was me er niet van bewust geweest en het andere belangrijke dat ik me moest realiseren was dat misbruik niet alleen een probleem is van individuen. Toen ik aan mijn genezingsreis begon realiseerde ik me dat het een heleboel andere intelligente mensen was overkomen. En het is eigenlijk een maatschappelijk probleem, maar we moeten het allemaal individueel oplossen.
Omdat ik bijna 20 jaar van mijn leven had verloren, dacht ik, daar kan ik niet veel aan doen. Maar ik kan zeker mijn steentje bijdragen om ervoor te zorgen dat andere mensen niet hetzelfde overkomt. Dat is wat me emotioneel in dat veld bracht en mijn achtergrond in onderzoek bleek dat echt nuttig te zijn. Bij het begrijpen van mijn ervaring en hopelijk het communiceren op een manier die zinvol is voor anderen.
Het is een maatschappelijke kwestie
Er is zoveel emotie, woede en andere dingen om op elkaar af te reageren en allerlei interessante kwesties. Als mensen uit zo’n situatie komen, is het eerste wat ze denken: ‘Ooh, ik ben gebroken, mijn leven is voorbij,’ en dat is niet waar.
Ik sprak vanmorgen met de cliënt, ze zei: “Weet je, ik moet nu leven omdat ik 20 jaar in mijn leven heb verloren.”
Maar het is niet echt verloren, er is een heleboel wijsheid, een heleboel gaven die je, vreemd genoeg, onderweg hebt verzameld. Je moet het vinden, maar het kan. Je kunt eigenlijk zoveel meer hulpbronnen en zoveel meer in jezelf vinden als gevolg van wat je hebt meegemaakt. Ik bedoel, ik zeg niet, “Whoa, dit is een geschenk.” Maar dit is een geschenk dat niemand voor zichzelf zou kiezen. Maar je kunt een veel voller, rijker en bevredigender leven leiden als je in het reine komt met wat je hebt meegemaakt.
De rode draad
Achteraf kunnen we vaak naar onze situaties kijken en precies dat zeggen, maar soms duurt het even voordat we op dat punt zijn dat we het als een geschenk zien. Het zijn echt uitdagende, vreselijke situaties op dat moment en het is niet goed. Het voelt niet als een geschenk, maar achteraf kan je het zien. Ik kan zeggen dat er geschenken in zitten en het grootste geschenk is eigenlijk gedwongen worden om jezelf te ontdekken.
Want de rode draad die ik heb gevonden bij vrijwel iedereen met wie ik in de loop der jaren heb gewerkt, is dat ze niet echt wisten wie ze waren en dat ze veel meer misbruik en gebrek aan respect tolereerden dan ze in hun leven hadden moeten doen. En dit brengt je op het punt waar ze wel diep moeten graven, zichzelf ontdekken en zichzelf voor de allereerste keer waarderen. Om te kunnen zeggen het is absoluut prachtig. Mijn ervaring was een geschenk om mezelf te ontdekken.
Zoveel van ons, is nooit goed geleerd om onszelf te waarderen. Dat is zo belangrijk, want als we onszelf niet waarderen, is het heel moeilijk om een gezonde relatie te hebben met onszelf of iemand anders.
Loskomen van misbruik
Het is een wereld van overwinnen van emotioneel misbruik en bedrog. Het maakt het moeilijk voor mensen om los te komen van dit soort misbruik. Er zijn twee dingen die daar echt aan de hand zijn. Het is de mate van gaslighting die je hebt meegemaakt. Gaslighting is een manipulatie vóór emotionele en psychologische valkuilen, dat doel heeft je gevoel van eigenwaarde en perceptie te ondermijnen. De misbruiker ondermijnt dus je gevoel van eigenwaarde en je realiteitszin volledig. Het is allemaal: wie ben jij, wat weet je, je bent niets!
Dat is afschuwelijk en dit wordt zo vaak gezegd dat je het bent gaan geloven. En voel je dat ook een beetje? Dit was jouw leven, en dat wat je hebt meegemaakt is zo traumatisch en het heeft je zo gebroken. Je weet dat je beschadigd bent. Niemand zal je ooit willen, dat is je al een miljoen keer verteld. Er is niets meer over. Hij of zij, je misbruiker was natuurlijk in hun eigen bescheiden beoordeling het beste wat je ooit zou overkomen. Wat natuurlijk onzin is. Maar je blijft achter met een lading leugens van anderen over jou.
Wat je wilt doen is je leven terugkrijgen, maar eigenlijk kun je je leven niet terugkrijgen, omdat je zo’n slechte zelfwaardering had. Het is echt vervelend omdat je je toekomst wilt regelen en dan krijg je dit naar je hoofd: ‘Kom later maar terug op je eigen emotionele dingen.’ Maar je weet dat veiligheid bezig is met het uitzoeken van je toekomst.
De plek waar je moet beginnen is bij jezelf en je eigen gevoelens. En een van mijn favoriete zinnen aller tijden komt uit een liedje van Carly Simons van heel lang geleden. En de zin is: There’s more room in a broken heart.
Zoeken op de verkeerde plek
En in zekere zin is dat ook zo. Ja, je hart barst open als je emotioneel misbruik hebt meegemaakt. Je voelt je leeg, verwoest. Maar het is een tijd om te leren en je echt open te stellen voor wie je bent. De goede dingen die je wilt in het leven, de goede relaties die je jezelf nooit durfde af te vragen.
We zullen nooit terug kunnen gaan in het verleden. Dat is gewoon onmogelijk. Dus waarom niet vooruitgaan en dat is die extra ruimte. Dus hoe zit het met mensen die uit een emotioneel misbruik relatie komen of uit een soort van bedrog? Hoe gaan ze verder in de toekomst en beschermen ze zichzelf tegen misbruik, teleurstelling, verraad, bedrog, dat soort dingen in de toekomst?
Maar tegelijkertijd, niet noodzakelijk hun leven leiden, niemand vertrouwen en nooit meer een relatie kunnen hebben. Dat is de grootste angst. Hoe kan ik ooit nog iemand vertrouwen? En er was een moment in mijn leven dat ik naar een cursus ‘Gezicht lezen’ ging omdat ik dacht dat als ik hun gezichten kon lezen, zou ik mezelf veilig kunnen houden. En het is leuk om te doen, maar de waarheid is dat de hele focus verkeerd is. Hoe kan ik ooit nog iemand anders vertrouwen? En het zit zo, je zoekt op de verkeerde plek. De vraag is, hoe kan ik mezelf ooit nog vertrouwen?
Jezelf vertrouwen
En eigenlijk belanden we in deze vreselijke relaties omdat we onszelf in de eerste plaats niet vertrouwden. Dus je moet leren om eerst en vooral op je intuïtie te vertrouwen. En vrijwel iedereen die ik ooit heb gesproken en die in een rot relatie terechtkwam, had dat moment van intuïtie toen ze voor het eerst naar hun toekomstige gewelddadige partner keken.
En die intuïtie werkte gewoon een beetje onhandig. Het geeft je gewoon geen hoofdstuk en vers aan. Het zegt niet, kijk en lees dit. Er staat alleen: niet doen. Dus je moet je intuïtie vertrouwen. En dan moet je natuurlijk ook het helende werk doen om van jezelf te gaan houden, om je validatie van een ander persoon niet langer nodig te hebben. Natuurlijk is het geweldig om te hebben, maar je hebt het niet nodig. En je moet ook geloven en weten dat je jezelf hoe dan ook veilig zult houden.
Als je voorbij je intuïtie bent en je weet op elk punt waar dingen niet kloppen, je afbreekt, wegloopt, je zegt niet: ‘Oh, wacht eens of hij of zij heeft zoveel potentieel of zoveel geweldige dingen over zich. Misschien kan ik, als ik harder werk, dit dode gevoel over hen weer tot leven wekken.’
Je zegt gewoon: “Afbreken, dit is verkeerd. Ik kan teruggaan naar mijn eigen gevoel. Ik kan voor mezelf zorgen en dat is enorm.” Als je jezelf vertrouwt om goede beslissingen te nemen, als je weet dat je jezelf veilig kunt houden, wat er ook gebeurt. Dan verandert alles.
We groeien op in scenario’s waarin we denken dat we afhankelijk zijn van andere mensen voor die validatie, voor die waardering en het vertrouwen in onszelf. Het is een mooi proces om te gaan beseffen dat we dat zelf kunnen, hoewel het in het begin een uitdaging kan zijn. Dat is versterkend om niet afhankelijk te zijn van andere mensen buiten ons om, die ons dat soort bevestiging kunnen geven. Het is geweldig om het goed te hebben. Het kan de kers op de taart zijn als iemand anders het ons ook geeft, maar het is juist geweldig om er niet afhankelijk van te zijn.
Mensen die ons valideren
Wat hier van vitaal belang is, zijn de mensen die zeggen: “Ik heb een persoon van het andere geslacht of een intieme partner nodig om mij te valideren.”
Maar we hebben zoveel mensen die ons elke dag valideren, die ons bevestigen en toch zien we het gewoon niet. Het is alleen de intieme partner die we onszelf vertellen die ons dit kan geven. En als je bevestiging wilt, neem het dan aan van waar het uit vrije wil wordt gegeven.
Het is een val om in te vervallen in iets dat ik vele malen in mijn leven heb gedaan als het allemaal goed willen krijgen van dat romantische intieme partnerschap. Ik denk ook dan dat als dat romantische, intieme, intieme partnerschap niet werkt, dan voelen we ons als, O jeetje, we zijn, tja, waar haal ik dat nu vandaan? En ja, dat is interessant.
Hoe zit het met vrienden en familie die in iemands leven zijn? Hoe kunnen zij iemand steunen die emotioneel misbruikt is? Dus misschien hebben mensen die zelf emotioneel misbruik hebben meegemaakt ook een dochter, zoon, zus, broer of iemand in hun leven die emotioneel misbruikt.
Ondersteuning
Dit brengt me bij mijn favoriete Ierse verhaal aller tijden. Kleine oude man achterin iemands auto wordt aangehouden, en die persoon zegt, “Hoe kom ik van hieruit bij de rechtbank?”
En de kleine oude Ier zei “Zeker van God, ik zou hier niet beginnen.”
En vrienden en familie die iemand willen helpen die uit een emotioneel gewelddadige relatie komt, willen zo vaak dat ze beginnen waar ze niet zijn.
Weet je, kom op, raap jezelf bij elkaar, je kunt dit. Het is niet zo erg als je denkt of waarom doe je het niet? Waarom vergeet je hem niet gewoon? Het is allemaal een goedbedoeld advies, maar het is nutteloos als je niet begint bij die persoon. Je begint bij waar die persoon is, en niet door wat ik voor je wil. In de zin van ik wil dat je genezen wordt, maar ik wil je vasthouden en je ervaring bevestigen. Ik wil horen wat je te zeggen hebt. Luister en geef alleen een mening als daarom wordt gevraagd. Erken wat ze hebben meegemaakt. Niet interpreteren, niet pushen, maar gewoon erkennen. Ja, het was verschrikkelijk. Ja, het had niet mogen gebeuren. Ja, het was niet jouw schuld. En steun door er weer voor hen te zijn, er voor hen te zijn op de manier waarop zij willen dat jij er voor hen bent.
Oefening in onbaatzuchtigheid
Het kan gekmakend zijn, maar het moet op dit punt wel onbaatzuchtig zijn. Dit is het grootste trauma van hun leven. Je moet er voor hen zijn op een manier dat ze voelen dat je er voor hen bent, met empathie. Empathie is zo krachtig. Als je zegt, hoe kun je je dat niet realiseren? Dan hebt je daardoor de verbinding verbroken en hen zich dom laten voelen. Dat is hun trigger reactiveren.
Zeg in plaats daarvan, kun je het me uitleggen? Als je wilt, kun je het uitleggen? Weet je hoe dat gebeurd is? Ik zou het graag willen begrijpen. Gewoon echt bij hun gevoelens blijven, ook al voelt het gek voor jou, het is enorm voor hen. Ze willen gewoon dat je het erkent en willen wanhopig gehoord worden.
En het laatste stuk is zelfbeheersing. Je hebt 1000 dingen die je zou willen zeggen over deze hele situatie, en je zou absoluut gelijk kunnen hebben. Maar dat is niet wat ze nodig hebben wanneer ze in eerste instantie gewoon steun nodig hebben. Geef ze die steun, laat ze weten dat je ze helemaal ziet, en dan zullen ze bereid zijn om je hen vooruit te laten helpen en op jouw wijsheid te vertrouwen. Het is dus echt een frustrerende reis voor de toeschouwers, maar wel een goede.
Emotioneel ondersteunen
Dit is het perspectief dat je kunt innemen voor mensen die anderen ondersteunen om emotioneel misbruik te overwinnen. Laten we onszelf in iemand anders zijn of haar situatie plaatsen. Wat zouden we op dat moment willen? Precies op het moment dat we het hoorden. We willen ons gevalideerd voelen en niet per se advies krijgen en dat soort dingen, tenzij je erom vraagt.
Niemand die emotioneel misbruik heeft meegemaakt is dom. Je hoeft ze niet te vertellen wat ze moeten doen. Ze weten dat als ze gaan zitten te vertellen dat ze dit had moeten doen. Als ze het niet doen, komt dat omdat er een breuk is en je moet ze emotioneel ondersteunen, zodat ze de dingen kunnen doen waarvan ze al weten hoe ze het moeten doen. Dus terug naar die innerlijke wijsheid, de innerlijke bronnen.
Grenzen bij emotioneel misbruik
Hoe grenzen te stellen als het gaat om emotioneel misbruik. Ik heb veel advies over grenzen en ik merk dat iedereen weet wat zijn behoeften zijn. Grenzen, maar iedereen vertelt andere mensen dat ze grenzen nodig hebben en de mensen die zeggen dat iemand grenzen nodig hebben weten niet hoe ze die moeten definiëren.
Ze weten niet waar ze neer te zetten of waarom. Waar de mensen hen zullen haten omdat ze grenzen neerzetten en hoe het allemaal werkt. Dus grenzen zijn de beste dingen ooit, maar je moet wel begrijpen waarom, waar, hoe en vanuit innerlijke overtuiging.
Het verschil tussen het pleidooi en de grens
Als je alleen maar zegt dat het niet OK is en je hebt nog niet de overtuiging of je weet nog niet waarom het niet OK is. Dan laat je mensen toch over je heen lopen, dan gaat het niet werken. Dat is geen grens, dat is een pleidooi. Het gaat er dus om uit te vinden hoe je het doet op een manier die congruent is voor jou, met jou in overeenstemming is.
Je kunt geen grens stellen tenzij je er helemaal van overtuigd bent dat je het recht hebt om dat te doen. Er zit dus veel achterland aan grenzen en dat is waar ik absoluut door gefascineerd ben, over het doorbreken van oude patronen. Zeker als we die innerlijke kracht niet hebben.
Ik hou van het verschil tussen het pleidooi en de grens. Niet iedereen begrijpt het omdat de vereenvoudiging ongeveer is: het pleidooi zegt wat je niet moet doen en de grens zegt dat dit niet OK is. Maar als je ervoor kiest om het toch te doen, zal je of permanent afwezig zijn of je wordt op het stoute pad gezet. Volwassenen kunnen ook op het stoute pad gaan totdat ze zien dat ze het verknoeid hebben.
Hoe het zit met schaamte
Ik weet dat het iets anders is wat veel mensen ervaren omdat ze emotioneel misbruikt zijn. Alles waar je over kunt praten heeft daarmee te maken. Schaamte is het hele concept wat in je hoofd zit als je zo bent opgevoed om je te schamen. Ouders kunnen je al vroeg meegeven waar jij je voor moet schamen. Het is het meest zinloze gevoel in de wereld, als je iets verkeerd hebt gedaan en je zou je moeten schamen.
Schuldgevoelens dienen geen nieuw nuttig doel, maar meestal word je beschuldigd van iets waarvoor je je zou moeten schamen. Dat is gewoon de misbruiker die je echt probeert te destabiliseren en je gevoel van eigenwaarde aan te tasten. De andere vorm van schaamte is dat mensen uit een misbruikrelatie komen en zeggen dat ik me zo schaam dat ik dit met me heb laten gebeuren. En daar word ik gek van. Je hebt de misbruiker niet aangetrokken, en dat is een heel ander verhaal. Jij trok het misbruik niet aan, want dat is wat misbruikers doen. En je hoeft je nergens voor te schamen.
Uit liefde de relatie aangegaan
Om zelfcompassie te leren, wat vreemd genoeg verband houdt met zelfliefde. Het gaat dus eigenlijk een reis over jouzelf. Maar het is eigenlijk daar waar je de leiding neemt over je eigen verhaal. Je hebt emotioneel het verhaal van iemand anders geleefd, waar alles wat niet goed was voor je, waar het je dom en je een mislukking maakt.
De realiteit is dat je uit liefde een gewelddadige relatie bent aangegaan en bent gebleven. Je bedoelingen waren de beste bedoelingen. Dat is niets om je voor te schamen. Je hebt het verkeerd aangepakt omdat je niet wist dat zulke mensen bestonden.
Ik zie dit elke dag op mijn Instagram. Goede mensen begrijpen niet dat ze totaal vernield zijn door iemand die opzettelijk een beschadigend en een slecht persoon is. Ze snappen niet dat zulke mensen bestaan. Weet je, we willen allemaal in een wereld leven die bevolkt wordt door aardige mensen. Maar de realiteit is dat er veel aardige mensen zijn en er zijn er ook die echt slecht nieuws zijn.
Het gaat erom systematisch te begrijpen waar je blokkades zitten om te handelen. Eigenlijk hoe je eigen bestaansrecht en je eigen gevoelens hebben bestaan, en hoe je nee zegt tegen moeilijke mensen en je daar comfortabel bij kunt voelen. Hoe je tegen deze persoon zegt, mijn grens ligt hier en bij die persoon ligt mijn grens daar. En je hoeft niet iedereen over jouw gevoelens heen te laten lopen.
Een levenslange reis
Er zit dus een heel systeem achter dat het makkelijk maakt in tegenstelling tot dit verbijsterende gebeuren met die persoon. Als je het gereedschap niet hebt, kun je niets doen. Als je het gereedschap wel hebt, wordt het opeens makkelijk.
Het gaat er dus om alles te gebruiken wat je hebt begrepen over hoe sommige mensen emotioneel anderen misbruiken. Iets waarvan je dacht dat het buiten je bereik lag, dat het toegankelijk wordt en het dan heel goed te doen is. En als je die tools goed hebt, kun je zeker een gezondere relatie met jezelf en anderen creëren.
Voor mij is het belangrijkste om uit een emotionele gewelddadige relatie te komen, het voelt als de dood. Je hebt het gevoel dat je zoveel kwijt bent en het leukste is om te ontdekken dat je zoveel meer bent dan je ooit dacht dat je was. Dat je een levenslange reis maakt om te ontdekken wie je bent en dat het doorgaat, en het is spannend en het is leuk. Je hebt zoveel meer in je dan je ooit had gedacht en het is allemaal goed.
20
20
20
20