Als controle wegglipt

Narcisten gedijen op controle, maar wat gebeurt er als ze merken dat je te sterk bent voor hun manipulatie? Ontdek de tactieken die narcisten gebruiken, het moment waarop ze inzien dat ze de controle kwijt zijn en de belangrijkste stappen die je moet nemen om je mentale en emotionele welzijn te beschermen.

Narcist zijn psyché

Wanneer een narcist zich realiseert dat hij je niet langer kan controleren, verandert er iets fundamenteels in zijn psyché. Je moet begrijpen dat controle niet alleen iets is waar ze naar verlangen, het is de basis van hun identiteit. Hun gevoel van eigenwaarde is kwetsbaar, gebouwd op een illusie van superioriteit en dominantie. Als die illusie wordt uitgedaagd. Begint hun hele psychologische raamwerk te kraken.

In eerste instantie zullen ze het niet geloven. De eerste reactie van de narcist is ontkenning, niet alleen naar buiten toe, maar ook intern. Ze hebben zoveel tijd besteed aan het cultiveren van een beeld van onaantastbaar zijn, altijd de baas, altijd degene die de voorwaarden van de werkelijkheid dicteert. Ze zien zichzelf als meesters van invloed, in staat om de emoties en percepties van mensen naar hun hand te zetten.

Als je begint af te glijden. Uit hun greep raakt, raken ze niet meteen in paniek. Ze rationaliseren het. Ze vertellen zichzelf dat je je gewoon aan het uitsloven bent dat je terug zult komen kruipen als je eenmaal ziet hoe hard je hen nodig hebt. Ze gaan ervan uit dat dit tijdelijk is, want in hun gedachten ontkomt niemand ooit echt aan hen. Maar dan verandert er iets. Je reageert niet meer zoals vroeger. Je gaat niet in op de argumenten, het schuldgevoel en het emotionele aas. Ze gooien naar je. Ze beginnen het te voelen. Hun greep wordt losser en dat is wanneer de paniek begint toe te slaan.

Een existentiële bedreiging

Voor de narcisten is het verliezen van de controle over iemand meer dan een ongemak. Het is een existentiële bedreiging. Hun hele wereldbeeld is gebouwd op het vermogen om anderen te manipuleren, zodat ze hun valse ik valideren. Ze hebben geen stabiele, goed gedefinieerde eigen identiteit. In plaats daarvan zijn ze afhankelijk van de reacties van de mensen om hen heen om een gevoel van superioriteit te creëren. Als je weigert het spel mee te spelen, doe je meer dan ze uitdagen. Je ontdoet ze van de psychologische brandstof die ze nodig hebben om te overleven.

In dit stadium razen hun gedachten. Hoe heeft dit kunnen gebeuren? Waar hebben ze zich misrekend? Misschien overtuigen ze zichzelf wel dat je beïnvloed bent door iemand anders. Een vijand die je tegen hen heeft opgezet, omdat in hun wereld het idee dat je uit jezelf sterker bent geworden ondenkbaar is. Ze erkennen de autonomie van anderen niet. Ze zien alleen pionnen en bedreigingen. Als je niet langer onder hun controle bent, moet je wel door iemand anders gemanipuleerd zijn. En dit voedt weer hun paranoia

Je zult een verschuiving in hun gedrag opmerken. Er zullen momenten zijn van wanhoop gemaskeerd als vertrouwen. Ze kunnen schommelen tussen doen alsof het ze niets kan schelen en grootse theatrale pogingen doen om hun invloed op jou terug te winnen. Ze kunnen plotseling wreed uitvallen, dingen zeggen die ontworpen zijn om diep te snijden om je gevoel van eigenwaarde aan het wankelen te brengen, omdat ze moeten zien of je nog terugdeinst. Als ze je nog steeds kunnen verwonden, betekent het dat ze nog steeds een voet aan de grond hebben in je psyché.

Het moment van de waarheid

Maar als je standvastig blijft, als je hun agressie met onverschilligheid tegemoet treedt, als je onbewogen blijft tegenover hun provocaties. Zul je iets opmerkelijks zien. Het masker begint af te glijden, de valse bravoure vervaagt en wordt vervangen door iets rauws en verontrustends van angst. De narcist is, ondanks zijn opgeblazen zelfbeeld, heel erg bang. Bang om machteloos te zijn, bang om ontmaskerd te worden, bang om zichzelf onder ogen te zien zonder dat iemand anders een beeld van controle kan weerkaatsen. En hier komt het moment van de waarheid. Wanneer een narcist zich echt realiseert dat hij de controle over jou kwijt is. Dan staan ze voor een keuze. Ze kunnen escaleren en steeds grilliger, agressiever en wanhopiger worden in hun pogingen om weer de overhand te krijgen, of ze kunnen zich terugtrekken en helemaal uit je leven verdwijnen op zoek naar een makkelijker doelwit.

Hoe dan ook, jij hebt gewonnen. Op het moment dat ze in paniek raken en hun zelfvertrouwen wankelt, onthullen ze de waarheid die ze al die tijd al probeerden te verbergen. Ze waren nooit zo machtig als ze zich voordeden. Hun controle over jou was altijd al een illusie, afhankelijk van jouw bereidheid om de rol te spelen die ze je hebben toebedeeld. Als je uit die rol stapt, wanneer je weigert mee te doen, dwing je hen om het feit onder ogen te zien dat ze geen controle hebben. Niet over jou en niet over zichzelf. En dat is het moment van de afrekening. Dat is het moment waarop ze zich realiseren dat ze niets meer hebben.

De vraag is dus wanneer dat moment komt, ben je er dan klaar voor? Zul je het herkennen? Voor wat het is en houd je voet bij stuk. Weiger je terug te laten trekken. Als een narcist eenmaal weet dat hij geen controle over je heeft, zullen ze er alles aan doen om je aan jezelf te laten twijfelen. Maar als je voet bij stuk houdt, als je weigert terug te deinzen. Dan heb je al gewonnen. Het enige wat je dan nog kunt doen is weglopen zonder om te kijken.

Een wanhopige poging

Wanneer een narcist zich realiseert dat hij je niet langer kan controleren, is zijn volgende instinct om de dominantie terug te winnen met alle middelen die nodig zijn. Dit is niet per se een bewuste strategie. Het is een diepgewortelde dwangneurose, een wanhopige poging om het evenwicht te herstellen dat ooit in hun voordeel werkte. Hun hele psychologische kader is afhankelijk van controle en als die controle wordt bedreigd, reageren ze met een combinatie van manipulatie, intimidatie en soms regelrechte vernietiging.

Herschrijven van het verhaal

Een van de eerste dingen die je opvalt, is hun poging om het verhaal te herschrijven. Een narcist kan het idee dat hij zijn macht over jou heeft verloren niet verdragen, dus begint hij een alternatieve versie van de werkelijkheid te construeren, waarin hij nog steeds de dominante kracht is. Dit kan zich op verschillende manieren manifesteren. Misschien beginnen ze je af te schilderen als onstabiel, ondankbaar of irrationeel. Ze kunnen subtiel of openlijk geruchten verspreiden en suggereren dat je altijd al het probleem was. Als ze jou niet rechtstreeks kunnen controleren, zullen ze proberen te controleren hoe anderen je zien, en dat is geen toeval.

De macht van een narcist komt niet alleen van zijn vermogen om jou te manipuleren. Het komt voort uit hun vermogen om de wereld om je heen vorm te geven. Ze begrijpen instinctief dat perceptie voor de meeste mensen de realiteit is. Als ze je niet onder hun controle kunnen houden, kunnen ze er op zijn minst voor zorgen dat je niet ongeschonden uit de situatie komt. Ze doen dit niet alleen om je te straffen, maar ook om hun eigen waanideeën te versterken.

De echte test voor jou

Als ze anderen ervan kunnen overtuigen dat je zwak, gebroken of schuldig bent, dan hoeven ze niet de ongemakkelijke waarheid onder ogen te zien dat ze nooit zo machtig waren als ze zich voordeden. Dit is waar je kracht op de proef wordt gesteld. Op het moment dat een narcist ziet dat je niet langer de rol speelt die hij je toebedeelt. Ze zullen proberen je uit te lokken om emotioneel te reageren als ze je kunnen laten uitvallen. Als ze je jezelf op een verwoede, wanhopige manier kunnen laten verdedigen, dan hebben ze weer een beetje controle. Dan kunnen ze naar jouw reactie wijzen en zeggen: zie je wel. Ik zei toch dat ze onstabiel waren. Ze willen je terug in het spel trekken. Zelfs in woede of zelfverdediging hebben ze nog steeds invloed op je. Maar de echte test is of je dit herkent voor wat het is.

e enige manier om echt te winnen van een narcist is door buiten hun frame complex te treden. Ga echt niet in discussie. Probeer jezelf niet uit te leggen. Zoek geen bevestiging. Hoe meer je probeert hen of iemand die ze tegen je hebben opgezet te overtuigen dat je niet bent wat ze beweren. Hoe dieper je in hun web zinkt.

De waarheid is dat mensen die je echt kennen niet voor de gek worden gehouden. En mensen die gemakkelijk door de narcist worden gemanipuleerd. Om te beginnen staan die nooit echt achter je. Er is iets ongelooflijk krachtigs aan het weigeren om deel te nemen aan andermans waanideeën. Als je stevig in je realiteit staat, als je weigert te reageren met de wanhoop die ze verwachten. Dan laat je de narcistische macht zien voor wat hij werkelijk is. Hol, afhankelijk van bedrog en dwang in plaats van echte autoriteit.

Hun laatste poging

En dit is het gedeelte dat voor hen het moeilijkst te accepteren is: als ze jou niet langer onder controle hebben, beginnen ze de controle over zichzelf te verliezen. Hun hele zelfuitstraling hangt af van het vermogen om anderen te beïnvloeden en als dat vermogen wegvalt. Ze ervaren iets dat lijkt op een identiteitscrisis. Ze kunnen uitvallen en steeds grilliger worden in hun pogingen om ook maar enige reactie van jou te krijgen. Woede, angst, verdriet, zelfs schuldgevoel. Want voor hen is zelfs een negatieve reactie beter dan niets. Niets is het enige dat een narcist niet kan tolereren, dus escaleren ze.

Ze kunnen wisselen tussen wreedheid en valse vriendelijkheid tussen bedreigingen en liefdesbombardementen in één moment. Ze kunnen proberen zichzelf als slachtoffer af te schilderen door te zeggen dat je ze in de steek hebt gelaten. Dat je hun bedoelingen verkeerd hebt begrepen. Het volgende moment kunnen ze hun toevlucht nemen tot regelrechte uitvallen. Ze maken verhulde dreigementen, impliceert dat het je zal spijten als je de relatie verbreekt. Het is een laatste poging om te zien of ze nog steeds in je hoofd kunnen kruipen, of ze nog steeds de emoties kunnen oproepen die je ooit gevangen hielden.

Het tegengif

Maar dit is het belangrijkste: jij bent die persoon niet meer. De versie van jou die ze ooit controleerden bestaat niet meer en dat beangstigt hen het meest. De fout die je op dit moment zou kunnen maken is het onderschatten van de moeite die ze zullen doen om de controle terug te winnen. Dit gaat niet alleen om hun persoonlijk ego. Het gaat om hun eigen voortbestaan. De narcist heeft mensen nodig om onder controle te houden, net zoals een parasiet een gastheer nodig heeft.

Zonder die bron van psychologische voeding verwelken ze en ze zullen er alles aan doen om dat lot te voorkomen. Daarom verbranden ze bruggen zo spectaculair.

Als ze de macht over jou niet kunnen terugwinnen, zullen ze hun best doen om elk gevoel van vrede te vernietigen. die je nog hebt. Ze zullen proberen je relaties te vergiftigen, je reputatie te beschadigen, je vertrouwen te ondermijnen, want als ze jou niet kunnen bezitten, dan willen ze er zeker van zijn dat niemand anders dat kan. Het is een daad van pure vernietiging, die voortkomt uit de diepe leegte in hen. Maar je hoeft ze niet te laten slagen. Het tegengif voor dit soort manipulatie is duidelijkheid. Duidelijkheid in wie je bent. Duidelijkheid in wat echte duidelijkheid is en wat je wel en niet tolereert. Het grootste wapen van een narcist is verwarring. Als ze je aan jezelf kunnen laten twijfelen, als ze je emotioneel verstrikt kunnen houden in hun chaos, houden ze een soort indirecte controle. Maar als je weigert meegezogen te worden, als je standvastig blijft in je begrip van de werkelijkheid, dan faalt hun tactiek. En dit is het moment waar ze bang voor zijn.

De verschuiving

Het moment waarop je hen ziet voor wat ze werkelijk zijn en je ongeschokt, ongebroken en volkomen wegloopt. Wanneer een narcist zich realiseert dat hij je niet langer kan controleren, stopt zijn gedrag niet zomaar. Het transformeert, het verandert in iets wanhopiger, grilliger en vaak destructiever. Dit is het stadium waarin ze hun toevlucht nemen tot een van hun meest verraderlijke tactieken die nu het slachtoffer spelen, je vraagt je misschien af waarom.

Waarom zou iemand die zoveel tijd heeft besteed aan het opblazen van zijn eigen belangrijkheid plotseling van rol wisselen en zichzelf presenteren als de gewonde, de verkeerde, de onbegrepene? Het antwoord is simpelweg controle. Als ze je niet kunnen domineren door directe manipulatie, dan zullen ze dat proberen te doen door het verhaal te herschrijven. En in deze nieuwe versie van de werkelijkheid zijn zij niet de agressor, maar degene die diep, oneerlijk gekwetst is.

Deze verschuiving is cruciaal om te begrijpen, want het gaat niet alleen om misleiding. Het gaat om overleven. Narcisten beschikken niet over de interne mechanismen die nodig zijn om het persoonlijk falen te accepteren, schuld te erkennen of oprechte verantwoordelijkheid te nemen. Als ze dat zouden doen, zou het fragiele zelfbeeld dat ze hebben opgebouwd uit elkaar vallen en dus kunnen ze, wanneer ze de controle over je verliezen, dit niet zien als een weerspiegeling van hun eigen tekortkomingen. Het moet geëxternaliseerd worden. Het moet iemand anders zijn schuld zijn. En die iemand ben jij.

Verzinsels worden verspreid

Dus wat doen ze? Eerst creëren ze een nieuw verhaal, dat jou afschildert als wreed, ontrouw of zelfs als misbruik. Dit gebeurt niet alleen. Een narcist heeft een publiek nodig, een stel sympathieke oren om hun versie van de gebeurtenissen op te nemen en te bekrachtigen. Ze kunnen naar wederzijdse vrienden, familieleden of collega’s gaan en zorgvuldig gemaakte halve waarheden en regelrechte verzinsels verspreiden. Ik weet niet wat er is gebeurd. Ze zullen zeggen dat ik alles heb gegeven en dat ze zich gewoon tegen me hebben gekeerd.

Let op de structuur van deze verklaringen. Ze zijn altijd vaag genoeg om uit te nodigen tot speculatie, altijd emotioneel geladen genoeg om sympathie op te wekken en altijd zo opgesteld dat jij de slechterik lijkt. Dit is geen toeval. De narcist begrijpt misschien wel beter dan de meesten dat perceptie de werkelijkheid vormt. Als ze genoeg mensen ervan kunnen overtuigen dat zij het slachtoffer zijn. Dan zijn ze dat in zekere zin ook. En hier wordt het nog gevaarlijker, want als je reageert, als je probeert het recht te zetten, als je jezelf probeert te verdedigen, als je de waarheid probeert uit te leggen. Loop je recht in hun val. Ze rekenen er namelijk op dat je precies dat doet.

Weiger om mee te doen

Ze willen dat je terugvecht, omdat je daarmee het drama dat ze hebben gecreëerd bevestigt. Je geeft ze meer materiaal om te verdraaien, meer munitie om tegen je te gebruiken. Dus wat is het alternatief? Het alternatief is weigeren om mee te doen. In hun valse realiteit verdedig je jezelf niet tegen leugens die nooit eerlijk bedoeld waren. Je doet niet mee aan een strijd die vanaf het begin is ontworpen om je uit te putten en te verstrikken. Je verspilt je energie niet door te proberen een illusie te ontmantelen, want een illusie die eenmaal genegeerd is, stort uiteindelijk in onder zijn eigen gewicht. Dit is waar ware kracht om de hoek komt kijken.

Weglopen van een narcistisch, vals verhaal vergt een immense discipline. Het vereist dat je accepteert dat sommige mensen dingen over je geloven die niet waar zijn. Dat is een harde pil om te slikken, maar het alternatief? Opgesloten blijven in hun spel, constant reageren op hun provocaties, is ver. Erger nog, want op het moment dat je jezelf begint te verdedigen tegen hun beschuldigingen, accepteer je hun vooronderstelling. En dat is precies wat ze willen. Hier is nog iets om over na te denken.

De Narcistische Slachtoffer Wet

Dit gaat niet alleen over het beheersen van het verhaal, het gaat ook over het testen van jou. Ze willen zien of ze je nog steeds schuldig kunnen laten voelen. Ze kunnen je aan het twijfelen brengen als ze je kunnen laten twijfelen in je beslissing om weg te lopen, ze zullen dingen zeggen die ontworpen zijn om je empathie te triggeren, zoals: “Ik weet niet wat ik gedaan heb om dit te verdienen” of “Ik denk dat ik nooit goed genoeg voor je was.”

Deze woorden zijn berekend. Ze zijn bedoeld om je medeleven uit te buiten om je het gevoel te geven dat je misschien, heel misschien, fout zit, maar je zit niet fout. Je bent gewoon niet langer bereid om een cyclus van controle, manipulatie en vervorming te tolereren. En dat is wat ze niet kunnen accepteren. Dus wat gebeurt er als je weigert mee te doen? Wanneer je standvastig blijft, wanneer je niet ingaat op het aas? Als je vooruit blijft gaan zonder achterom te kijken, zal de narcist, die zich realiseert dat hij niet langer macht aan je kan ontlenen, escaleren of zich terugtrekken.

Sommigen zullen je op nieuwe manieren proberen te provoceren, misschien door je karakter agressiever aan te vallen of door te proberen meer mensen tegen je op te zetten. Anderen, die inzien dat hun tactiek niet langer effectief is, zullen gewoon naar een nieuw doelwit overstappen, en dat op zich onthult alles wat je moet weten. Dat is geen liefde. Dat is geen respect, dat is controle vermomd als gehechtheid.

Iemand die echt om je geeft, die je aanwezigheid in zijn leven echt waardeert, zou je geen kwaad willen doen op het moment dat hij de controle verliest. Ze zouden niet de behoefte voelen om je naam te besmeuren om de geschiedenis te herschrijven om zichzelf als het slachtoffer neer te zetten om hun gedrag te rechtvaardigen.

Je hebt gewonnen

Dus als je dit ziet gebeuren. Als je een narcist in slachtoffermodus ziet veranderen, begrijp dan wat het echt betekent, het betekent dat jij gewonnen hebt.

Het betekent dat je vrij bent, want iemand die echt macht heeft, hoeft anderen niet te manipuleren zodat ze geloven dat ze zwak zijn. De grootste wraak tegen een narcist is niet woede. Het is niet terugvechten. Het is niet hun ongelijk bewijzen. De grootste wraak is een goed leven zonder zorgen, zonder gebroken te worden en zonder interesse in hun illusies. Want op het moment dat je stopt met het spelen van hun spel, verliezen zij en dat weten ze.

Hun tactiek: Provocatie

Wanneer een narcist zich realiseert dat hij je niet langer onder controle kan houden, neemt hij vaak zijn toevlucht tot een van zijn meest destructieve tactieken provocatie. Actie. Dit is niet willekeurig, het is een berekende poging om je terug te trekken in de cyclus van emotionele afhankelijkheid en reactionaire betrokkenheid. Want voor een narcist gaat controle niet alleen over directe overheersing. Het gaat over jou emotioneel aan hen gebonden houden, of dat nu is door angst, woede of schuldgevoel. En als ze je niet langer kunnen manipuleren met charme of zelfmedelijden, zullen ze je provoceren: ‘Ga nu reageren.’

Hoe ziet provocatie er in deze context uit? Het kan zich op verschillende manieren manifesteren, elk provocatie is ontworpen om een emotionele reactie uit te lokken.

Soms zullen ze je direct of indirect beledigen door te wijzen op je onzekerheden.
Ze vallen je karakter aan te of kleineren je prestaties.
Andere keren proberen ze je publiekelijk te vernederen door subtiele maar snedige opmerkingen te maken waar anderen bij zijn, zodat je het gewicht van hun afkeuring voelt.

En dan zijn er nog de meer verraderlijke tactieken:

De gaslighting,
het herschrijven van de geschiedenis,
de plotselinge beschuldigingen die bedoeld zijn om je aan je eigen waarnemingen te laten twijfelen.

Waarom macht?

Waarom zou iemand zoveel moeite doen om je tegen je in het harnas te jagen als je al duidelijk hebt gemaakt dat je niet langer gecontroleerd wilt worden? Het antwoord ligt in de manier waarop narcisten macht zien.

In tegenstelling tot een goed aangepast individu die relaties ziet als wederzijds en wederkerig, ziet een narcist ze als hiërarchisch. Ze moeten aan de top staan. Ze moeten de voorwaarden dicteren en als ze zich realiseren dat ze dat niet langer kunnen, worden ze geconfronteerd met een ondraaglijke realiteit.

Het verlies van controle

Dat verlies is niet alleen frustrerend voor hen, het wordt existentieel bedreigd. Want in hun gedachten zijn ze zwak als ze geen controle hebben en zwakheid is onacceptabel. Dus als ze je provoceren, zijn ze niet alleen uit frustratie aan het uithalen. Ze proberen de dynamiek te herstellen. Als ze je kunnen laten reageren, als ze je boos, defensief of overstuur kunnen maken, dan hebben ze op een bepaalde manier gewonnen. Je denkt misschien dat je voor jezelf opkomt, de dingen rechtzet of gewoon weigert om hun misbruik te accepteren. Maar in hun gedachten betekent het feit dat je überhaupt reageert dat ze nog steeds invloed op je hebben. Je bent nog steeds verwikkeld in de strijd en zolang je verwikkeld bent, zijn zij nog steeds relevant.

Dit is een cruciaal punt om te begrijpen, want het verandert de manier waarop je deze situaties benadert. Als je geprovoceerd wordt, is het instinct om terug te vechten, je integriteit te verdedigen, de waarheid te laten gelden, hun ongelijk te bewijzen. En hoewel dat instinct natuurlijk is, is het ook precies wat ze willen, want elke minuut die je besteedt aan het uitleggen van jezelf aan een narcist is een minuut. Je besteedt er geen tijd aan om vooruit te komen. Elk grammetje energie dat je besteedt aan het weerleggen van hun onwaarheden. Is energie. Die ze met succes aan je hebben onttrokken.

Dus wat is het alternatief?

Het alternatief is niet om te vechten, maar om het gevecht helemaal te weigeren, niet in zwakte maar in kracht, want ware kracht hoeft zich niet te bewijzen wanneer een narcist je probeert te provoceren. De krachtigste reactie is helemaal geen reactie, geen onverschilligheid in de zin van berusting, maar onverschilligheid in de zin van onthechting. Je ziet dat hun woorden, hun acties, hun pogingen om onder je huid te kruipen alleen kracht hebben als je ze betekenis geeft. Dit betekent niet dat je mishandeling moet tolereren.

Negeren: doen alsof je iemand niet ziet.

Grenzen stellen is essentieel als ze je direct schade berokkenen, afstand nemen of consequenties afdwingen is absoluut noodzakelijk. Maar wat het wel betekent is dat hun emotionele provocaties, hun pogingen om jou te laten reageren, beantwoord moeten worden met een niveau van zelfbeheersing.

Je legt jezelf niet uit. Je maakt geen ruzie. Je verdedigt je niet tegen ongegronde beschuldigingen. Je laat ze gewoon zichzelf onthullen, want uiteindelijk is een narcist die je niet kan provoceren een narcist die zijn macht kwijt is. Nu is dit makkelijker gezegd dan gedaan. Weglopen van een provocatie vereist een enorme discipline, vooral als de aanvallen persoonlijk aanvoelen. Maar als je weigert om mee te doen, dwing je de narcist om iets onder ogen te zien wat hij niet kan verdragen. Hun onvermogen om je te bewegen, om je te laten reageren, om je terug te trekken in hun baan is de ultieme bevestiging dat ze niet langer de controle hebben en niets is woedender voor hen dan te beseffen dat ze machteloos zijn geworden in jouw ogen.

Er gebeuren twee dingen

In dit stadium kunnen er twee dingen gebeuren. Ofwel zullen ze escaleren. Ze worden extremer en roekelozer. In hun pogingen worden wanhopiger om jou te provoceren, of ze geven het op en gaan verder. Beide uitkomsten dienen hetzelfde doel. Ze bevestigen dat je vrij bent, want zodra een narcist zich realiseert dat hij niet langer emotionele energie aan je kan onttrekken, heeft hij geen andere keuze dan op zoek te gaan naar een nieuwe bron. En daar ligt de echte overwinning.

Want op het moment dat je stopt met reageren, op het moment dat je stopt met het rechtvaardigen van het moment, stop je met hen te geven waar ze naar hunkeren. Je eist je macht terug en niets jaagt een narcist meer angst aan dan iemand die geleerd heeft buiten zijn bereik te bestaan. Als een narcist zich realiseert dat hij geen controle meer over je heeft, is een van de meest opvallende dingen die hij zal doen een poging tot herschrijven van de geschiedenis.

Dit is geen triviale of toevallige daad. Het is een opzettelijke, wanhopige poging om weer controle te krijgen over jouw perceptie van de werkelijkheid. Want voor een narcist gaat controle niet alleen over het manipuleren van je acties in het heden. Het gaat om het vormgeven van het hele verhaal van je relatie, van je identiteit, zelfs van je verleden. Als ze je gevoel van geschiedenis kunnen vervormen, kunnen ze nog steeds invloed uitoefenen op hoe je jezelf ziet en de keuzes die je maakt om verder te gaan.

Onze basis

Het geheugen is niet slechts een statisch verslag van gebeurtenissen, het is een fundament waarop we ons begrip van onszelf bouwen. Het is de basis waarop we ons begrip van onszelf en onze relaties opbouwen. En een narcist begrijpt, bewust of onbewust, dat als hij je aan je eigen herinneringen kan laten twijfelen. Als hij je ervan kan overtuigen dat je ervaringen anders waren dan je je herinnert, kan hij je aan het twijfelen brengen over je beslissingen.

Hoe herschrijven ze je verhaal?

Ze kunnen je laten afvragen of je niet te hardvochtig, te gevoelig, te onredelijk bent geweest en je mannetje hebt gestaan. Dus hoe gaan ze te werk bij het herschrijven van de geschiedenis?

Een van de meest voorkomende tactieken is regelrechte ontkenning.
Ze zullen je met absolute zekerheid vertellen dat wat jij je herinnert nooit echt gebeurd is.
Als je je een ruzie herinnert waarin ze iets wreeds zeiden, zullen ze volhouden dat ze dat nooit gezegd hebben.
Als je je een verraad herinnert, zullen ze je vertellen dat je je dingen inbeeldt.
Dat je je emoties de waarheid hebben verdraaid,
Als je ze onder druk zet, als je volhoudt dat je het je herinnert, zullen ze duidelijk verontwaardigd worden
Ze zetten zichzelf neer als het slachtoffer van je valse beschuldigingen van je paranoia.
Als regelrechte ontkenning niet werkt, gaan ze over op vervorming.
Ze nemen fragmenten van de waarheid en verdraaien die tot iets onherkenbaars.
Misschien herinner je je dat ze tegen je schreeuwden in een moment van woede, maar nu vertellen ze je dat ze alleen hun stem verhieven omdat jij degene was die onredelijk was.
Misschien herinner je je dat ze hun genegenheid terugtrokken als een vorm van straf.
Maar nu vertellen ze je dat ze je gewoon de ruimte gaven omdat ze zoveel om je gaven.
Ze zullen gebeurtenissen uit het verleden herinterpreteren op een manier die hun acties rechtvaardigt en jouw acties verguisd.

En dan is er nog de meest verraderlijke tactiek van allemaal. Het herkaderen van de hele relatie.

Ze zullen beweren dat zij altijd degenen waren die probeerden de dingen te laten werken.
Dat ze zoveel hebben doorstaan vanwege jouw gebreken, jouw instabiliteit, jouw onvermogen om te zien hoeveel ze om je gaven.
Als ze je ervan kunnen overtuigen dat jij al die tijd het probleem was. Dan kunnen ze je schuldig laten voelen omdat je wegging,
omdat je grenzen stelde,
omdat je voor jezelf opkwam.
Zelf zullen ze zichzelf afschilderen als de onbaatzuchtige martelaar en jou als de irrationele agressor, in de hoop dat deze vervorming genoeg zal zijn om je weer in hun macht te krijgen.

De fundamentele waarheid

Je bent niet verplicht om deel te nemen aan hun revisionistische geschiedenis. Je hebt hun toestemming niet nodig om op je eigen ervaringen te vertrouwen. Een van de grootste daden van verzet tegen een narcist is om vast te houden aan je waarheid.

Weigeren om hen te laten dicteren hoe jij je eigen leven interpreteert. En dit gaat niet alleen over het nauwkeurig herinneren van conflicten uit het verleden, het gaat over het erkennen dat jouw waarneming geldig is, dat jouw emoties legitiem zijn, dat het jouw keuze is om jezelf waar nodig te beschermen.

Dit is waar veel mensen haperen. Want als iemand er keer op keer op hamert dat je herinnering fout is, dat je emoties misplaatst zijn, dat je hele perspectief gebrekkig is, is dat diep verontrustend. Het kan je aan jezelf laten twijfelen, zelfs als je beter weet, en dit is waar de narcist op rekent. Hij rekent erop dat je twijfelt aan je empathie, aan je bereidheid om het beste in anderen te zien, zelfs ten koste van je eigen werkelijkheid.

Zoek geen bevestiging

Maar het zit zo. Waarheid heeft geen validatie nodig van degenen die haar willen manipuleren. Je hebt hun instemming niet nodig om te weten wat er gebeurd is. Je hebt hun goedkeuring niet nodig om vast te houden aan wat je weet dat echt is. Het moment dat je ophoudt bevestiging van hen te zoeken, is het moment dat je ophoudt je in te laten met hun pogingen om het verleden te verdraaien. Dat is het moment waarop je echt losbreekt, want zodra je het patroon doorziet, zodra je inziet dat hun pogingen om de geschiedenis te herschrijven niet over de waarheid gaan maar over controle, krijg je een immense kracht. De kracht van onwrikbare duidelijkheid en duidelijkheid is het enige waar een narcist niet tegen kan. Duidelijkheid maakt je onaantastbaar. Het maakt je immuun voor hun gaslighting, hun verdraaiingen, hun manipulaties. Dus als ze het verleden proberen te herschrijven, als ze je proberen te overtuigen dat de dingen anders waren dan je je herinnert, ga dan niet in discussie. Pleit niet voor je zaak. Verspil je energie niet om ze zover te krijgen dat ze de waarheid toegeven.

Erken gewoon wat ze doen

Weiger het spelletje mee te spelen. De waarheid heeft hun toestemming niet nodig om te bestaan. En jij ook niet.

Wanneer een narcist zich realiseert dat hij je niet langer kan controleren, is hun laatste zet vaak het meest veelzeggend. In dit stadium verschuift hun tactiek van manipulatie en vervorming naar primitievere iets. Als ze je niet kunnen bezitten, als ze je waarneming niet kunnen dicteren, als ze je niet aan jezelf kunnen laten twijfelen, dan zullen ze proberen om de basis van je leven te ontmantelen, en ze zullen dit doen. Niet per se uit bewuste kwaadaardigheid, hoewel dat soms wel zo is, maar uit pure wanhoop. Omdat voor hen het verliezen van de controle over jou hetzelfde is als het verliezen van de controle over zichzelf.

Deze vernietiging kan zich op verschillende manieren manifesteren, maar een van de meest voorkomende is een aanval op je reputatie. Narcisten zijn erg begaan met hun perceptie. Hoe anderen hen zien, hoe ze begrepen worden door de wereld en wanneer je niet langer meespeelt met hun versie van de werkelijkheid. Als je hun controle afwijst, word je een bedreiging in hun gedachten. Bedreigingen moeten geneutraliseerd worden. Ze zullen leugens verspreiden, feiten verdraaien en verhalen creëren die ontworpen zijn om je onstabiel, wreed, ondankbaar of zelfs dood te laten lijken. Dit is gevaarlijk.

Ze zullen proberen om wederzijdse vrienden tegen je op te zetten om zichzelf als slachtoffer te positioneren, zodat ze de controle over het verhaal behouden. Zelfs als ze de controle over jou kwijt zijn. En dit is vooral effectief omdat de meeste mensen niet al te diep in de dynamiek van relaties kijken. Als iemand gekwetst lijkt, als iemand volhoudt dat hij fout is geweest, is de natuurlijke reactie van velen om hem te geloven. Narcisten zijn vaak bekwame performers in dit opzicht, in staat om op commando tranen te laten vloeien. Om tragische verhalen te weven die hen afschilderen als de onschuldige partij.

En zo kun je jezelf in een positie bevinden waarin de mensen om je heen anders naar je beginnen te kijken. Waarin je gefluister hoort over dingen die gezegd zijn en waarin je je realiseert dat de lastercampagne tegen jou begonnen is. Dit is waar veel mensen struikelen omdat de drang is om jezelf te verdedigen, om het verslag te corrigeren. Om uit te leggen wat er echt gebeurd is. Het kan overweldigend zijn. Je wilt dat mensen de waarheid begrijpen, je wilt dat ze de manipulatie doorzien. Maar dit is de harde realiteit.

Dit wil de narcist

Dat gevecht aangaan is precies wat de narcist wil, want zolang je reageert, zolang je hun leugens probeert te weerleggen, zit je nog steeds gevangen in hun web. Je bent nog steeds aan het spelen. Het spel en hoe meer je vecht, hoe meer je bijdraagt aan het verhaal dat zij over jou hebben gecreëerd. Mensen reageren. Dus wat doe je in plaats daarvan? Je laat ze zichzelf opbranden. Je staat toe dat ze zich na verloop van tijd openbaren, want de waarheid komt altijd bovendrijven.

Mensen die gedijen op manipulatie, die voortdurend de behoefte hebben om de werkelijkheid te controleren en te vervormen, kunnen die façade niet eeuwig volhouden. De barsten beginnen patronen te vertonen. Degenen die hen nu blindelings geloven zullen of wakker worden voor de waarheid of blijven dienen om de mogelijkheden open te houden. Maar hoe dan ook, hun andere manier waarop ze proberen te vernietigen is door persoonlijke sabotage. Als ze nog steeds toegang hebben tot een deel van je leven, je werk, je financiën, je sociale kringen, dan kunnen ze die toegang gebruiken om problemen voor je te creëren.

Misschien proberen ze je professioneel in diskrediet te brengen en zaaien ze twijfel in de hoofden van collega’s. Misschien bemoeien ze zich met je persoonlijke leven. Misschien bemoeien ze zich met je persoonlijke relaties en geven ze verkeerde informatie door aan degenen die het dichtst bij je staan. Misschien proberen ze je zelfs mee te slepen in juridische gevechten, voogdijgeschillen, alles wat je tijd, energie en middelen opslokt.

De laatste val

Want als ze jou niet rechtstreeks kunnen controleren, zullen ze proberen de omstandigheden om je heen te controleren. Ze maken je leven zo moeilijk dat je instort of bij hen terugkomt voor verlichting en dat is de laatste val die ze zetten, want vernietiging gaat nooit alleen over straffen. Het gaat ook om herbevestiging. Als ze je het gevoel kunnen geven dat je geïsoleerd, uitgeput en niet gesteund bent, dan misschien, heel misschien, zul je je weer tot hen wenden. En als je dat doet, zullen ze je weer verwelkomen, niet met vijandigheid, maar met open armen.

Zij zullen de begrijpende, gevende figuur zijn die je een uitweg biedt uit de chaos die ze zelf gecreëerd hebben. En als je accepteert? Dan begint de cyclus opnieuw. Maar je hoeft niet te accepteren. Er is een fundamentele waarheid die narcisten weigeren te erkennen. Controle is geen macht. Ware macht komt van binnenuit. Het komt van zelfeigenaarschap.

Door te weigeren je te laten dicteren door de angsten, manipulaties en vervormingen van anderen. Het komt van weten wie je bent, bij je waarheid blijven en niet toestaan. Iedereen, hoe overtuigend ook, hoe agressief ook, kan jouw realiteit herschrijven. Dus als een narcist zich realiseert dat hij je niet langer kan controleren en zijn vernietigingscampagne begint, is de grootste daad van verzet om standvastig te blijven.

Het beste is om te weigeren je in te zetten om een leven op te bouwen dat zo solide is, zo onafhankelijk van hun invloed, dat hun pogingen om het aan het wankelen te brengen afbrokkelen tot irrelevantie, ze doen er niet toe. Want op het moment dat je hun spelletje niet meer meespeelt, op het moment dat je niet meer ingaat op hun provocaties, worden ze machteloos. En dat is waar ze het meest bang voor zijn.

Herken je je eigen gevoel als je stiekeme steken onderwater krijgt?
Kun je dan doen alsof het je niet raakt en dat je er niet op reageert?
Wat ga je dan doen, weg lopen of …?

Please follow and like us:

Als controle wegglipt