Monique Rhodes over hoe je geluk kunt vinden na een trauma. Ze is een geluk strateeg die zich inzet om geluk een dagelijks toegankelijke ervaring voor ons allemaal te maken. Ze gelooft dat geluk een gewoonte is die je moet cultiveren in plaats van een vluchtige toestand die je bij toeval bereikt. Haar benadering is diepgeworteld in haar eigen persoonlijke reis van 25 jaar, waarin ze depressie en angst overwon en zich verdiepte in de oorsprong van menselijk lijden.

Ze leerde en ontdekte effectieve paden naar echt geluk. Ze is een veelgevraagd spreker over mindfulness en geluk onderwerpen. Monique denkt dat het een heel belangrijk onderwerp is om te praten over trauma’s. En dat we er anders naar moeten kijken. Het is voor haar een heel persoonlijke reis geweest omdat ze een vroeg jeugdtrauma heeft opgelopen.
Hoe mijn vroegkinderlijk trauma begon
Het begon in de baarmoeder met mijn biologische moeder die gevangen zat in een nachtmerrie waarin ze haar kind probeerde te aborteren door zichzelf naar beneden te gooien. En later werd ik geadopteerd in een zeer, zeer moeilijke situatie in mijn geadopteerde familie, daar ervoer ik veel trauma.
Het trauma van adoptie is echt enorm. Ik denk dat het iets is dat veel mensen zich niet realiseren, omdat er altijd een heel specifiek verhaal over adoptie wordt verteld. Iets waar ik erg gepassioneerd over ben. Je bent speciaal en je hebt geluk. Adoptie is iets heel, heel moeilijks voor mensen om mee om te gaan, ook spreken de statistieken daarover.
Geestelijke gezondheidsproblemen voor mensen die geadopteerd zijn, zijn echt heel erg. Dus dat is mijn verhaal geweest en een groot deel van mijn leven is daaraan gewijd. Het is nodig om het te overwinnen, ermee te werken en proberen manieren te vinden om te genezen. Zo’n vroeg jeugdtrauma heeft zo’n effect op de rest van je leven, het hervormt de structuur van je hersenen.
Dus je moet modaliteiten en manieren vinden die je kunnen helpen, je hersenen zijn eigenlijk veranderd door het vroegkinderlijk trauma. Over trauma’s met betrekking tot adoptie wordt niet veel gesproken. Er wordt wel gesproken over veel andere jeugdtrauma’s na de geboorte, maar niet zo veel zoals de stress in de baarmoeder, waar je biologische moeder doorheen moet zijn gegaan.
Het heeft me duidelijk ook beïnvloed in die tijd. Al die verschillende dingen die invloed kunnen hebben op ons leven en onze hersenen, enzovoort.
Specifieke strategieën of praktijken
Welke specifieke strategieën of praktijken het meest effectief zijn? Er zijn strategieën of praktijken, niet om trauma’s te beheersen, maar ook om ervan te genezen. Hoe mensen deze strategieën in hun eigen herstel kunnen integreren is een van de belangrijkste dingen om te begrijpen. Daar is behoorlijk wat wetenschap voor gedaan, met name door Bessel van der Kolk. Die ‘The Body Keeps The Score’ heeft geschreven en de score bijhoudt over wat nu eigenlijk werkt en wat wetenschappelijk is aangetoond. Er zijn veel dingen die niet zijn onderzocht, maar wetenschappelijk gezien zijn er twee dingen die werken.
Meditatie, familiesystemen en IFS-therapie
Trauma’s in de kindertijd verwerken is het eerste waar ik erg gepassioneerd over ben en dat is meditatie. Want wat er gebeurt, is dat wanneer we een trauma ervaren, de hersenen vast komen te zitten op de plek waar het trauma is gebeurd. Dus het hele idee is om te proberen het getraumatiseerde deel van onszelf in het huidige moment te brengen. En dat is heel erg moeilijk. Maar met meditatie is er een oefening om je in het huidige moment te brengen.
Uit het werk van Bessel van der Kolk, die psychiater is, richt hij zich dus op onderzoek, het is gebleken dat twee dingen wetenschappelijk gezien werken bij meditatie. En neurofeedback, waar ik niets van weet. Dat is niet mijn vakgebied. Dus het eerste wat ik mensen ga aanmoedigen is om te mediteren. Dat maakt een wereld van verschil. Het is iets dat echt belangrijk is.
Maar er zijn nog twee andere dingen waarvan ik denk dat ze zeer nuttig zijn en één daarvan is IFS- interne familiesystemen, die therapie is ongelooflijk krachtig om een bepaalde reden die mensen met een trauma misschien niet begrijpen.
De rechter- en de linkerkant van de hersenen
De tremor wordt opgeslagen in de rechterkant van de hersenen en cognitieve gedragstherapie praat met de linkerkant van de hersenen. Dus cognitieve gedragstherapie werkt eigenlijk niet als het gaat om trauma. In feite kan cognitieve gedragstherapie re-traumatisering veroorzaken.
Bij re-traumatisering raken mensen vast in de onmiddellijkheid van hun ervaringen van het trauma. Dus dat is echt anders omdat je met de rechterkant van de hersenen werkt. Je gaat veel meer naar het onderbewuste of halfbewuste deel van de hersenen. IFS-therapie is dus bijzonder krachtig. Dokter Richard Swartz, die de IFS-therapie heeft ontwikkeld, is een goede vriend van mij en heeft persoonlijk met mij gewerkt.
We moeten ook met het lichaam werken. Het boek van Bessel Vanderkolk ‘Het lichaam houdt de score bij,’ heet niet voor niets zo. Dus lichaamswerk, yoga, in contact komen met je lichaam. Maar ook somatische ervaringen, gecreëerd door Peter Levine, zijn een zeer krachtige manier om los te laten.

Vroegkinderlijk en volwassen trauma
Er zijn trauma’s in het lichaam en er zijn onderzoeken gedaan die aantonen dat vroegkinderlijk trauma verschilt van volwassen trauma. Dus trauma bij volwassenen kan heel effectief worden behandeld met MDR en een heleboel andere situaties.
Maar bij vroegkinderlijk trauma is het niet zo effectief, dus dat zijn het soort strategieën waarmee ik in mijn eigen leven heb gewerkt om echt grote verschillen te maken met mezelf, met het trauma uit mijn kindertijd.
De loopmeditatie is altijd een mooi ding om te doen
Ik ga alleen maar op mezelf af en wat ik voor mezelf doe, om mezelf hiermee te helpen. Maar ik denk dat ik me vooral veel meer bewust ben geworden van waar ik ben. Waar worden dingen in mijn lichaam vastgehouden? Dus als ik ga zitten en mediteer, word ik me bewust van waar de spanning in mijn lichaam zit. En ik weet dat ik de neiging heb om een bevriezingsreactie te hebben. Dus om uit de bevriesreactie te komen moet ik mijn lichaam bewegen. In plaats van als iets me angstig maakt, te bevriezen en stijf op de plaats te blijven zitten. Bewegende meditatie en loopmeditatie kan heel impactvol zijn. Ik denk dat het een van de moeilijkste dingen voor mensen is.
Uitdagingen waar mensen gelukkiger van worden
Een vriend van mij is geadopteerd en het momenteel erg moeilijk heeft. Ik denk dat het een van de moeilijkste dingen zijn als we lijden aan een vroeg jeugdtrauma. Als we niet de juiste hulp krijgen kan het trauma getriggerd en gemanifesteerd blijven in ons leven.
Wat we dan doen is dat we vaak gedrag vertonen dat mensen niet kunnen begrijpen. We kunnen overgevoelig zijn, we kunnen in relaties zitten die niet gezond voor ons zijn. We kunnen jaar na jaar worstelen op bepaalde gebieden en vaak gebeurt het dat mensen op een punt komen waarop ze zeggen: verlaat die relatie gewoon.
Maar dat is niet zo eenvoudig, je er gewoon overheen te zetten. Dat is niet iets wat mogelijk is als je lijdt aan een vroeg jeugdtrauma. Want het is bijna alsof er iets is gebeurd en je de wereld nu bekijkt door een bepaalde bril die super zichtbaar op je hoofd is geplakt en iemand dan zegt ‘Zet gewoon de bril af.’ Dat is eigenlijk niet mogelijk.
Praattherapie en het isolement
Dus ik denk dat dit een van de grootste uitdagingen is, dat mensen niet begrijpen wat ze als trauma hebben ervaren. Ze gaan naar praattherapie en kunnen niet begrijpen waarom ze niet beter worden, omdat het per ongeluk in die praattherapie hen opnieuw traumatiseert. Ze worstelen met het vinden van antwoorden, vrienden en familie in hun leven raken zo erg gefrustreerd.
Daardoor merk ik dat mensen steeds meer zoals ik worden. Ik heb ongelooflijk veel compassie met mensen die een niet gediagnosticeerd vroegkinderlijk trauma hebben of die zich niet realiseren dat het een trauma is. Ze denken misschien dat trauma iets is voor veteranen van een oorlog of zo. Zonder te realiseren dat de hersenen getraumatiseerd zijn, het was gewoon in je kindertijd. Zonder de juiste therapieën om hen te helpen. Ze begrijpen eigenlijk niet dat omgaan met trauma heel anders is dan omgaan met andere problemen die in hun leven zijn gebeurd.
Het isolement, de terugtrekking is zo belangrijk om te noemen voor mensen. Omdat 100% van de mensen zich isoleren. Ze tegen zichzelf zeggen dat het waarschijnlijk makkelijker is om niet met veel mensen of met bepaalde mensen om te gaan, hoe dan ook. Gebaseerd op de trauma’s uit hun kindertijd en de angst om bij andere mensen te zijn, jarenlang getriggerd worden, al dat soort dingen.
Een breuk in de gemeenschap
Het is belangrijk voor mensen die een jeugdtrauma hebben gehad om steunsystemen, mensen en steungroepen of wat dan ook op te bouwen die ze kunnen vertrouwen. Om uiteindelijk die ruimte van geluk te bereiken of meer dat geluk te hebben na een trauma.
Als we kijken naar al het werk dat ik doe rond geluk, is een van de belangrijkste dingen die we zien bij mensen die lijden aan depressie dat er een breuk is in de gemeenschap.
Dus als je lijdt aan depressie, is het van vitaal belang om te kijken naar je sociale interacties, je connecties. Maar ik denk dat er een geheel is, een element rond saamhorigheid. En dat we het kunnen weten wanneer we voelen dat we erbij horen en wanneer we het voelen. Wat een van de dingen is, die sterk geactiveerd is bij iemand met een vroeg jeugdtrauma.
Dus erbij horen kan een groot probleem zijn. Je bent in een gezin, het kan een echt liefdevolle familie zijn, maar je wordt gezien als het zwarte schaap of je wordt gezien als problematisch. Omdat wat er met jou gebeurd is, dat dit misschien niet is gebeurd met andere mensen in je familie.
Het begrip van anderen
Dus als je een groep mensen kunt vinden die je begrijpt en snapt wat je doormaakt. Dat gevoel van erbij horen en weten dat je gewoon jezelf kunt zijn. Mijn vriend met wie ik heel goed bevriend ben, is geadopteerd en momenteel dus een groot moment doormaakt. Hij is gewoon zo opgelucht dat ik er ben om te zeggen dat ik het begrijp. Ik begrijp het, ik weet wat er voor jou aan de hand is. En het gevoel van ‘Ik ben geen freak, ik ben niet gek!’ Dit is absoluut logisch.
De ervaringen die ik heb, kunnen iemand enorm opluchten en hem in staat stellen zijn weg te vinden. Maar ik denk dat het ook heel belangrijk is, om mensen te zien die een vroeg jeugdtrauma succesvol hebben verwerkt. En het voorbeeld van hoe zij dat hebben gedaan ook te gebruiken, om jezelf te helpen. Want het is niet de eenvoudigste zaak om te verwerken. Er zijn manieren waarop het mogelijk is. En dus denk ik dat het ook belangrijk is om te leren en mensen te vinden die het echt met succes hebben gedaan.
Medestanders
Het is zo waar om de inspiratie voor je te hebben en iemand te zien die heeft meegemaakt wat jij hebt meegemaakt of iets vergelijkbaars. En dan het helende werk te blijven doen en dat voorbeeld te kunnen geven. Het belang dat we erbij horen, dat we ervaren dat we bij anderen horen, bij die gemeenschap. Het is de keerzijde daarvan als het gaat om trauma, wat verlating kan zijn of een verlatingswond. Waar mensen mee worstelen als ze geadopteerd zijn. Als ze niet geadopteerd zijn, hebben ze ervaringen van verlating, misschien is een ouder weggegaan of overleden, of wat dan ook.
Verlatingswond en hoe het ons beïnvloedt
Er is nog een voorbeeld waar we niet zo bij stilstaan: een premature baby die in het ziekenhuis in een couveuse belandt. Uiteindelijk vertonen ze veel van dezelfde psychologische problemen als geadopteerde kinderen. En dat is iets wat volgens mij vaak over het hoofd wordt gezien.
Dus ik wil dat je het je zo voorstelt: De negen maanden dat je in de baarmoeder van je moeder zit, en dat is alles wat je weet. Je kent haar stem, je kent haar geur. Je kent haar gevoel, je bent in haar lichaam en dan kom je uit haar lichaam en word je van haar gescheiden. Wat er in de hersenen gebeurt is dat de hersenen in zo’n shock en zo’n angst zijn dat deze ervaring als de dood is. Wat de hersenen dan doen is dat ze de rest van hun leven proberen zichzelf te beschermen tegen die ervaring. Het is enorm, het is een enorme, enorme wond.
De eerste persoon die er ooit over schreef was Nancy Verrier. Ze schreef een boek genaamd The Primal Wound, waarschijnlijk zo’n 30 jaar geleden, en ze had kinderen. Een van haar eerste werd geadopteerd en daarna kreeg ze nog meer kinderen. Onverwacht toonden, zij en haar oudste dochter, allemaal problemen die de andere kinderen niet hadden. Nancy Verrier was een psycholoog, ze schreef de effecten van adoptie op kinderen.

Er was nog niets over geschreven, dus zij was de eerste. Het was echt een doorbraak, een baanbrekend boek. Het niveau van begrijpen is alsof je jezelf weerspiegeld ziet en al dit gedrag waarvan je weet dat het problematisch is geweest in je familie.
Maar er zijn veel mensen die dat kunnen hebben. Ik sprak laatst met een cliënt wiens moeder helemaal geen band met haar had. Dus zij vertoont ook veel van dit gedrag. Ik denk dat IFS-therapie echt een diepgaande manier is om hiermee te werken en ermee om te gaan. Om dat deel van jezelf te leren kennen dat zoveel moeite heeft gehad. Verlating wordt uiteindelijk problematisch. Misschien wordt het angstig, misschien wordt het behoeftig.
Zodat je je weg kunt vinden naar een veilige hechting, wat ook een groot proces is omdat je hechtingsproblemen zult hebben. Als dit je ervaring is geweest en je erover leest om er ook naar te kijken en te zeggen ‘Oh mijn God, dit is wat ik doe.’
Realiseer je dat je niet alleen bent, realiseer je dat je niet gek bent. Realiseer je dat er niet iets mis met je is. Het is niet jouw schuld als je een vroeg jeugdtrauma hebt meegemaakt. Het is niet jouw schuld. Dus in staat zijn om te zien dat er andere mensen zijn die dit en dat hebben ervaren. Dezelfde symptomen die jij vertoont, worden vertoond door een heleboel andere mensen, het kan echt helpen op dat pad naar genezing.
Zelfzorgcompassie
Of het nu adoptie is of niet, hechting of al die verschillende manieren en een aantal dingen die mensen kunnen doen om te beginnen te genezen en dat aan te pakken.
zelfcompassie in gesprekken die vaak aan de orde komen als we het over trauma hebben. En hoe mensen dit kunnen meenemen in hun genezing. Ik denk dat een van de grootste problemen is dat het zenuwstelsel heel erg geactiveerd is bij mensen uit de vroege kindertijd. Als je bijvoorbeeld kijkt naar het werk van Stephen Porges, die de polyvagale theorie heeft ontwikkeld, dan zien we dat er drie niveaus zijn waarop ons zenuwstelsel zich bevindt.

Het rode, oranje en het groen stoplichtsysteem
Het rode, dat is de hyperactieve of volledig afgesloten plaats, dus het ziet eruit als een stoplichtsysteem. Het oranje, wat een soort semi-geactiveerd of groen is, waar het zenuwstelsel tot rust komt. Dit is wat ik doe en waar ik met mijn cliënten mee werk. Het gaat om ons bewust te worden van wanneer kan ik mijn zenuwstelsel in het groen krijgen?
Het is soms belangrijk om het zenuwstelsel in het oranje te krijgen, maar als ik me bewust word van wat mijn zenuwstelsel in het groen brengt, kan dat super krachtig zijn. Dus een van de oefeningen die ik mensen aanmoedig om te doen is om gewoon een notitieboekje te hebben en aan het einde van de dag of de volgende dag te kijken en jezelf de vraag te stellen wat me kalmeerde en ineens begin je je te realiseren wat de dingen zijn die kalmeren.
Waar het zenuwstelsel rustig van wordt? Het kan een strandwandeling zijn, het kan sporten zijn, het kan een bepaalde persoon zijn bij wie je je echt goed voelt. Het kan zijn dat samenzijn met een groep mensen echt rustgevend is. Het zenuwstelsel wordt omlaag gebracht.
En dan moedig ik mensen aan om op basis daarvan een grote lijst te maken waar ze naartoe kunnen gaan. Dus als hun zenuwstelsel geactiveerd is, kunnen ze naar die lijst kijken en zien: dit zijn de dingen die helpen om mijn zenuwstelsel omlaag te brengen en ik moet ervoor zorgen dat ik minstens één keer per dag iets doe dat ik ken. Het helpt om te kalmeren, het zenuwstelsel raakt vertrouwd met iets minder hyper waakzaam te zijn.
Methode ‘Teddybeer’ om te kalmeren
Om bewust te worden van wanneer je zenuwstelsel geactiveerd is, is er iets dat ik op dat moment kan doen om het te kalmeren. En ik heb een prachtige methode, ik heb iets dat de ‘Teddybeer’ heet. Het is heel, heel eenvoudig. Maar voor mij, als ik opgewonden ben, brengt het zenuwstelsel heel, heel, heel snel naar beneden.

Dat lijkt misschien de meest simpele, belachelijke manier om jezelf te kalmeren, maar ik beloof dat als iemand het doet, het werkt. Dus veel hiervan is bewustwording. Hoe kan ik voor mezelf zorgen op deze momenten dat mijn zenuwstelsel geagiteerd is.
Misschien moet ik gaan wandelen, muziek opzetten of dansen. Maar je moet een gereedschapskist maken met dingen die je kunt gebruiken zodat je niet naar eten grijpt, niet naar alcohol grijpt of online gaan. Al deze dingen die we gebruiken om te proberen het zenuwstelsel naar beneden te krijgen, te kalmeren.
Die andere dingen zorgen er uiteindelijk voor dat we ons niet goed voelen. Aan de kant van zelfcompassie, is het echt wat ik eerder zei, het is niet mijn schuld. Dit was niet mijn schuld en er zijn veel andere mensen die dit ook hebben meegemaakt. Dus wees vriendelijk tegen jezelf.
In plaats van waarom doe ik zo? Ik moet hier echt overheen komen, het begrijpen. Het is niet zo makkelijk en om jezelf alle ruimte en liefde te geven, en alle vriendelijkheid om dat te kunnen doen. Iemand heeft de oefening mij laten zien en ik gebruik het en veel van mijn studenten zijn er helemaal weg van.
Wat heeft me gekalmeerd vandaag?
Het is een prachtige vraag om onszelf te stellen en geweldige gewoontes.
Geluk is niet alleen een emotie, het is een dagelijkse gewoonte en we kunnen dat terugkoppelen naar het genezen van een trauma. Ik denk dat we in ons leven denken dat als er een heleboel dingen gebeuren, dat je dan gelukkig zal zijn. Als ik die nieuwe auto krijg, zal ik gelukkig zijn. Als ik opslag krijg of als ik de persoon van mijn dromen ontmoet, zal ik gelukkig zijn.
Geluk is een interne taak
Ik zou het willen en wou dat het niet zo simpel was door spullen te hebben. Ik wou dat het iets was dat ik kon bottelen en aan jullie kon geven. Het zou het leven zoveel gemakkelijker maken. Maar een van de belangrijkste dingen die we moeten begrijpen is dat een reeks kleine gedragingen ons geluk drastisch kan veranderen. Dit is wat ik leer in mijn cursus, het geluk.
Als we ons dit beginnen te realiseren, zien we dat als we een vroeg jeugdtrauma hebben, we de neiging hebben om een heleboel uitlokkende gedragingen te hebben die voortkomen uit ons trauma. En als we in staat zijn om hiernaar te kijken en ermee te werken en deze te veranderen, dan zullen we vrij snel gelukkiger worden.
Omdat deze gedragingen onbewust zijn, kan lijden vaak een onbewuste reeks gewoontegedragingen zijn, waarvan we ons niet bewust zijn. Dus dit is echt een groot deel van het werk.
Hoe we werken met en hoe verschuiven we deze gedragsgewoonten zodat we ons geluk kunnen vergroten? Het is geen raketwetenschap, maar het is heel krachtig werk. Er is niets dat ik liever zie dat iemand hen geluk verhogen, leven, bloeien en geneest. Het is er gewoon, dat maakt mij gelukkig.
Dus het is een win-win situatie
