Schaamte komt niet altijd doordat je iets verkeerd deed. Soms wordt het je aangeleerd. Door iemand die zich boven jou plaatste, je klein hield of je liet twijfelen aan jezelf.
Je schaamt je terwijl je liefde geeft
Emotioneel misbruik is verraderlijk omdat het vaak niet als zodanig herkend wordt. Er zijn geen zichtbare blauwe plekken. Geen gebroken botten. Alleen jij die ‘jezelf niet meer herkent’. Jij, die je schuldig voelt zonder te weten waarom. Jij, die steeds stiller wordt.
Beverly Engel noemt emotioneel misbruik “opzettelijk bedoeld om te beschamen”. Het kan je laten geloven dat je waardeloos bent. Het gaat niet alleen om kritiek of gaslighting, maar ook om afkeurende stiltes, emotionele afwezigheid, manipulatie of dreigementen. En de reactie die het oproept? Schaamte. Diepe, verlammende schaamte.
Wat je denkt is: Hoe heb ik dit laten gebeuren? Waarom ben ik gebleven? Wat zegt dit over mij?
Maar de juiste vraag is: Wat zegt dit over wat mij is aangedaan?
✧
Deze verwarring – tussen geven en jezelf verliezen – zorgt voor een stille oorlog in jezelf. Je verlangt naar liefde, maar ontvangt afwijzing. En nog steeds hoop je dat als jij maar verandert, de ander je beter zal behandelen. Diep vanbinnen voel je: Ik had beter moeten weten. Maar dat is schaamte die je niet verdient.
Schaamte die je niet verdient, vraagt om iets zachts en stevigs tegelijk. Door te herkennen wat van jou is – en wat niet – kun je stukje bij beetje je eigen grond terugnemen. Dat is geen snelle weg, maar wel een wezenlijke. Jij bent méér dan het verhaal dat je ooit bent gaan geloven.
✦ Reflectievragen
• Welke oude overtuiging over jezelf durf je stilletjes te gaan bevragen?
• Hoe reageerde je vroeger op schaamte, en hoe zou je dat nu – met zachtheid – anders kunnen doen?
• Wat zegt jouw schaamte eigenlijk over wat je is overkomen?
➤ Wat zegt dit over wat jou is aangedaan?
↳ Schaamte en oorsprong – deel 4
↳ Creëer je gedachten en je innerlijke stem
