Briana MacWilliams over hechtheidstriggers in romantische toxiciteit en drie stappen om voorgoed los te komen. Ze is een gediplomeerd en gecertificeerd creatief kunstzinnig therapeut met 15 jaar ervaring in haar vakgebied.
Ze heeft twee directiefuncties bekleed in dagbehandelingen en was onderzoekscoördinator van het directieteam. Een bureau voor hersenonderzoek en diagnostiek. Ze is redacteur en coauteur van twee boeken over gehechtheid, gecompliceerde rouw en werken met mensen met homoseksuele contacten.
Is het zo dat …
- Is het zo dat jouw relaties niet anders kunnen zijn dan de relatie van je ouders, omdat dat is wat je als kind is voorgedaan?
- Wat zijn de meest diepgewortelde overtuigingen die je hebt over relaties. Het is niet iets waar we ons in eerste instantie allemaal bewust van zijn, je zal wat moeten graven.
- Kunnen we ons vrij breken naar niveaus van bewustzijn om deze overtuigingen uit te graven. Ze nemen misschien onbewust de leiding in je relaties.
- En wat als je deze overtuigingen in twijfel trekt en je jezelf afvraagt of ze echt waar zijn? Is het echt waar dat relaties heel moeilijk moeten zijn? Is het echt waar dat je een gezonde relatie niet waard bent? Begin je af te vragen of wat je jezelf vertelt echt waar is?
Ontdek wat voor jou waar is
Hoe definieer je toxiciteit en liefde? Als we toxiciteit ervaren, hebben we meestal over een ervaring waarin we niet het gevoel hebben dat we ons kunnen losmaken uit een relatie. Waarvan we weten dat die slecht voor ons is, maar er is een sterk hunkerende aantrekkingskracht om in de nabijheid te blijven bij die persoon.
Meestal op welke manier dan ook gebruiken we het woord slecht, wat een vaag woord is. Maar het omvat een gevoel van niet goed genoeg zijn of veel externe goedkeuring nodig hebben om ons goed te voelen over onszelf.
Losgekoppeld geworden
Dit is in feite een teken van een essentiële loskoppeling van onszelf. Dat betekent dan dat we verward zijn over onze eigen antipathieën, sympathieën, passies of interesses. Omdat we veel tijd hebben besteed om onszelf aan te passen naar die van onze partner. Dat doen we omdat we niet willen dat ze ons verlaten of we willen de controle niet verliezen.
Aan de basis daarvan ligt dat we gekwetst, verwaarloost of in de steek gelaten zijn. Dus beginnen we dingen te vergeven waarvan het meer bewuste deel van onszelf weet dat ze ons niet dienen. We beginnen verhalen te weven over hoe ze er niets aan kunnen doen. Het was geweldig in het begin. We vragen ons af waarom we het niet terug kunnen brengen naar hoe het toen was?
Nabijheid is nodig
Nog vroeger moesten we, als baby’s in de nabijheid van een verzorger zijn om te overleven. Dat is een non-verbale, op het lichaam gebaseerde ervaring, vanuit een ontwikkelingsperspectief.
Hoewel dit ons op volwassen leeftijd nog steeds kan beïnvloeden, zelfs als we een veilige opvoeding hebben gehad. Maar vanuit een ontwikkelingsperspectief, als we verstoringen of disfuncties hebben ervaren, gebeurt dit op de manier zoals dit zich op non-verbaal niveau voordeden. Je zult merken dat je je aangetrokken voelt tot partners die op een bepaald niveau die patronen herhalen.
Dus dat is vanuit de diepste krochten van ons overlevingsbrein, ons autonome zenuwstelsel door genetische erfenis. Een soort frustratie aantrekkingskracht te vergelijken met een gokker aan de gokautomaat. De hersenen geven een chemische stof vrij die je een euforisch gevoel geeft. Zodat je geen pijn voelt op een moment van ernstig trauma.
Dus in deze giftige relaties ervaren we die dingen in verschillende mate, afhankelijk van hoe ernstig de dynamiek is tussen jou en je partner. Dat je verbonden moet blijven, en dan fysiek en psychologisch dicht bij een bepaalde partner moet blijven zodat je zult overleven.
In de overlevingsstand
De hechtingsstijlen zijn vaak op een zeer onbewust lichaam gebaseerd non-verbaal niveau. Opnieuw is dit de manier waarop we leren om te gaan met die stressfactor of te onderhandelen over die nabijheid. Het is zo gewoon onder mensen dat ze deze vier verschillende hechtingsstijlen hebben bedacht.
Vier verschillende hechtingsstijlen
De stijlen zijn: angst, vermijdend, veiligheid en ongeorganiseerd zijn.
De definitie van getriggerd wordt door sommige mensen genoemd als ‘Ik wil iets doen, ik wil alles doen wat ik kan om van dat gevoel af te komen, ik hou niet van dat gevoel.’
Dat is het niveau van mensen die de term getriggerd gebruiken. Wij kunnen allemaal in verschillende mate omgaan met ongemakkelijke gevoelens. Maar wanneer we getriggerd worden in de zin waarover we het hebben, is het zover gekomen dat je in een overlevingsmodus terechtkomt.
Dus je merkt dat je lichaam een zeer zeurend gevoel van ongemak heeft op iets dat je waarneemt in je omgeving. Het ervaart het als een bedreiging voor wat het gehechtheidspatroon of de nabijheid tussen jou en een partner is.
Stressreacties: vechten, vluchten en bevriezen
Dus het kan eruitzien als lichamelijke sensaties, zoals paniekerig voelen en een soort obsessief worden of hyper alert zijn. Dat kan een eerste aanwijzing zijn dat je je getriggerd voelt, maar het kan ook een ervaring zijn van uitdoven van dissociëren of je afsluiten. In feite hebben we het over vechten, vluchten of bevriezen. Het is een manier die kan helpen om dit verschijnsel vast te leggen.
Klachten bij een dissociatieve stoornis zijn bijvoorbeeld:
- De wereld om je heen voelt raar, alsof je er niet bij hoort.
- Het voelt alsof je uit verschillende personen bestaat.
- Je vergeet dingen, ook belangrijke, dagelijkse dingen.
- Je hoort stemmen in jezelf.
Deze klachten horen bij de dissociatieve stoornis maar het kan ook een tijdelijke ervaren zijn.
In de overlevingsmodus en over triggers
Ik ben ook een gecertificeerde reiki beoefenaar wat een vorm van energie genezing is. En organiseer graag de manier waarop we beoordelen en of ik me nu getriggerd voel.
Soms krijg ik de vraag: Hoe weet ik of ik in overlevingsstand sta of dat ik gewoon een echte intuïtie heb? Hoe weet ik of mijn diepste weten hier echt spreekt en ik iets opmerk dat niet goed voor me is? Voor mij zou het zijn dat ik gewoon reageer op de inhoud van wat hier gebeurt omdat ik overgevoelig ben voor dit soort dingen.
Dus ik adviseer mensen meestal om gewoon hun chakra’s door te lopen en bepaalde vragen te stellen. Dus de kruin is rechtsboven en dit is waar we ons verbinden met ons hoger weten. Dit kan ook invloed hebben op ons gevoel van betekenis en doel en je kun jezelf afvragen of het moeilijk voor je is om toegang te krijgen tot een gevoel van betekenis.
Het is een doel dat van jezelf is. Ben je in staat om jezelf te verwoorden over die dingen? Ook al merk je dat er dingen zijn die je niet dienen in deze relatie. Dan kun je je afvragen of je misschien in overlevingsmodus zit op dit moment.
Derde oog
Dan hebben we het derde oog. Dit gaat echt over het aanduiden van je vermogen om patronen te zien, wijze voorspellingen te doen en niet verstrikt te raken in beperkende overtuigingen of een gevoel van urgentie.
Als je urgente gedachten begint te krijgen over deze schaarse mogelijkheden voor liefde in de wereld, dan ben je waarschijnlijk in overlevingsmodus. Dit omdat spirit, bronenergie, het universum, alles wat is, God of welke term voor jou comfortabel voelt. Die je verbindt met iets buiten jezelf. Het heeft nooit haast omdat de mogelijkheden eindeloos zijn, in een overvloedig universum.
Dan hebben we het over het uitspreken van je waarheid, om wat van binnen zit naar buiten komt. Om wat geuit moet worden, en als we bang zijn om te uiten wat er in ons omgaat dan is er verwarring in ons. Sommigen denken dat we moeten schreeuwen om gehoord te worden. Dan kan je ook in de overlevingsmodus zijn. Dan hebben we moeite om ons hart te openen, uit angst om gekwetst te worden.
Maar als we ons hart niet beschermen, in de steek laten en we er niet in slagen veilige beslissingen voor onszelf te nemen, omdat we ons hart niet waardig achten? Dan worstelen met die overlevingsmodus. Ons hart heeft het verdiend, het heeft die veiligheid laten zien.
Splitsingen en zwart wit denken
We hebben onze zonnevlecht die in de bovenbuik is, die verbonden met wilskracht en controle is. Hoe we verschijnen in de wereld, en als je je machteloos voelt of als je je vaak hulpeloos voelt, dan is het waarschijnlijk dat je in overlevingsmodus bent. We hebben het chakra tussen het bekken en onder de navel het heiligbeen en dit is verbonden met onze emoties, creativiteit, dualiteit en abstractie.
En als we vallen, in wat men splitsingen noemt, dan vallen we in zwart-wit denken. Alles erin of alles eruit, ga groots of ga naar huis. Je bent voor me of je bent tegen me. Dit is een neiging om onze partners te veranderen, in schurken te maken als ze zich niet gedragen, zoals wij denken dat ze zouden moeten doen. En als je de stem van de innerlijke rechter begint te horen, alsof je slecht bent.
We beginnen dan moralistische oordelen te vellen, in plaats van alleen maar waardeoordelen. Dan zijn deze scheidingen ook een reactie op het in overlevingsmodus zijn.
Als laatste hebben we de wortel
Dit is in de genitale perianale regio van het lichaam. Dit heeft te maken met onze verbinding, met veiligheid in het lichaam. Met ons gevoel van lichamelijke integriteit, dus ben ik gelukkig in mijn lichaam? Wat is mijn relatie ermee, kan ik het voelen of wordt het ziek. Begint het te schreeuwen voordat ik er aandacht aan besteed? Dus als je je niet veilig voelt in wat ik noem ‘Je Heilige Tempel,’ dan kan het zijn dat je in overlevingsstand staat.
Over triggers
Het is een gewoonte om je getriggerd gevoel in deze giftige liefdespatronen in stand te houden. Het is geweldig dat we het een gewoonte noemen, want dat betekent dat we het kunnen doorbreken.
De hersenen hebben hun plasticiteit, wat betekent dat ze kunnen veranderen. Dus als we deze patronen of gewoontes hebben, kunnen we ze veranderen. Met focus en intentie kunnen we onze fysiologische reacties op dingen veranderen. Dat is hoopvol op het gebied van gedrag.
Gedrag observeren
Er zijn een paar dingen die we gedragsmatig kunnen observeren, die inspireren wanneer je je getriggerd voelt. Je hebt daar een gedragsreactie op. En dat inspireert vaak een getriggerde gedragsreactie van onze omgeving.
Je kunt een partner hebben die je niet waardeert of je vrijgevigheid voor lief neemt. Misschien komt hij of zij de ene dag met vuurwerk aanzetten en verdwijnt hij of zij de volgende dag zonder uitleg. Misschien behandelen ze je als een intieme partner maar geven ze je geen seks, fysieke intimiteit of misschien zijn ze alleen geïnteresseerd in seks, maar sluiten ze je verder uit. Ze sluiten je buiten van elk ander aspect van hun leven, en vermijden misschien het je toe te kennen.
Ze geven je het gevoel dat je neurotisch bent, omdat je dat nodig hebt. Of ze kunnen zich onnodig geheimzinnig gedragen. Ze kunnen je wekenlang negeren en je dan om 2 uur ’s nachts een sms sturen of zomaar uit het niets opduiken. Ze gedragen zich alsof er geen onverklaarbare afwezigheid was.
Hun gedragingen en strategieën
Iemand die typisch vermijdingsgedrag vertoont of ongeorganiseerd is. Het zijn meestal gedragingen als ‘Rolling Stones,’ die worden gedemonstreerd door iemand die worstelt met nabijheid. Die datzelfde als zeer bedreigend ervaart. Het laat de andere kant van het spectrum zien. Ze hebben behoefte aan nabijheid én voelen zich niet veilig. Dus deze persoon krijgt niet wat hij nodig heeft, omdat een andere persoon afstand probeert te houden.
Dus zijn er de zogenaamde activerende strategieën. Wat ze nodig hebben om zich veilig te voelen is nabijheid, dus gedragsmatig lijkt het soms op dat ze opdringerig en overheersend zijn. Het ziet eruit als het volgen van elke beweging en ze houden hun sociale media in de gaten. Het kan minuten duren voordat ze reageren op een sms. Het kan zijn dat ze moeite hebben om hun partner de ruimte te geven. Hoe meer ruimte ze nemen, hoe intenser dit gevoel wordt en hoe veeleisender ze overkomen.
Hyper waakzaam
Het kan zijn dat we hyper waakzaam zijn over het handhaven van nabijheid. Dan gaan we er misschien van uit dat alles komt door iets wat we hebben gedaan. Dus springen we meteen naar: ‘Wat heb ik verkeerd gedaan’ en dan beginnen we alles wat een persoon of partner zegt te over analyseren. Dan interpreteren we het negatief.
We kunnen misschien heel goed zijn in het beoordelen van een situatie en kunnen goed inschatten wat de ander voelt. Maar dan maken we een verkeerde veronderstelling dat het door ons komt. In tegenstelling tot een andere stimulus in de omgeving. Juist omdat we veiligheid en geruststelling nodig hebben. We willen misschien te snel te veel, we hebben al heel vroeg in de relatie een standvastige toewijding nodig. We hebben soms de neiging te willen en verwachten, dat een partner onze gedachten leest.
Dit komt meestal omdat we veel moeten onderdrukken. Wanneer je altijd aandacht hebt en hyper waakzaam bent over de behoeften van de ander, wordt er geen aandacht besteed aan de jouwe. Wat betekent dat je waarschijnlijk onderdrukt wordt, dus dit verandert in een snelkookpan.
Je behoefte uitspreken
We hebben ook geleerd dat als we onze behoeften uitspreken, we lastig zijn, in de weg staan of op de een of andere manier gestraft worden. We hebben veel angst rond het uitspreken van onze behoeften.
Dus nu ontwikkelen we een gedachte om de behoeften te onderdrukken. Om te voorkomen dat we de dingen zien die er daadwerkelijk voor zouden zorgen dat ze vervuld worden. Dus nu construeren we overtuigingen rond het idee dat als het de echte liefde zou zijn, ze het gewoon zouden weten. Dit zijn eigenlijk gewoon ego-verdedigingen tegen het duidelijk en specifiek uitspreken ervan. Zodat je behoefte eraan kan worden voldaan.
Twee angsten
Daar zijn twee angsten voor: misschien weet je niet hoe je het moet verwoorden of onder woorden zal brengen. Het zal misschien worden afgewezen en dat zal mijn nabijheid ruïneren. Dus ga ik dat niet doen. Of dat je het wel verwoordt en iemand reageert niet op de manier waarop je dat wilt. Dus dan moeten je behoeften verkeerd zijn. En we voelen ons vernederd, in verlegenheid gebracht en we zijn de controle over de relatie kwijt.
Dit zijn enkele van de gedragsmatige dingen die elkaar blijven triggeren in relaties, en zo komen we al met al terecht in een emotioneel systeem. Dat is zoiets als liefde die voorwaardelijk wordt uitgedrukt, het is een soort van denken van schaarste. Ik geef jou dit, jij moet mij dat geven in gelijke mate, dan is er een stabiele instabiliteit.
Het is voorspelbaar dat de relatie conflicten met zich meebrengt en niemand heeft echt het gevoel dat er zinloos vechten is. Dus kleine dingen zoals vechten over tandpasta. Het lijkt misschien alsof we hier zo’n ruzie over hebben, maar het is eigenlijk gewoon een klein symbool van dat hij of zij niet om je geeft.
Er is een emotionele kloof in deze relatie en de tandpasta wordt daar een voorstelling van. Je zou je partner als de vijand kunnen gaan zien als ze niet komen opdagen, op de manier die je nodig hebt en wilt. Of proberen ze je kwaad te doen? We kunnen ons gevangen gaan voelen en dit geldt voor beide kanten van de relatie.
Voor beide uiteinden van het spectrum geld, dat zowel voor de partner die behoefte heeft aan nabijheid, als voor de partner die behoefte heeft aan ruimte. En als zij mij verlaten of ik verlaat hen, dan is dit het beste wat ik kan doen. Dan trouwen ze toch gewoon met de volgende persoon. Ze gaan denken dat ze het maar beter kunnen laten werken. Dan voelt de partner die ruimte wil zich meestal verstikt door het idee van nabijheid, dus nu hebben ze bindingsangst, of ze voelen zich een beetje afstandelijk overkomen. Dat is dan het gevoel van gevangen te zitten.
Patronen van versterking en beloning
Met frustraties zijn er aantrekkingskrachten. Er zijn chemische stoffen in het lichaam zoals bij intermitterende versterking. Het hebben van een positief gevolg voor de persoon die ervoor zorgt dat het tentoongestelde gedrag herhaald en in stand gehouden wordt. Zoals gokken op een gokkast. Er komt een bepaalde hoeveelheid dopamine vrij in hetzelfde deel van de hersenen dat in verband wordt gebracht met cocaïneverslaving.
Zoals moeders die naar foto’s van hun pasgeboren kinderen kijken, dus er is dit intermitterende patroon van versterking en beloning, waardoor we blijven terugkomen voor meer. We weten niet wanneer we beloond worden maar we verwachten dat het op een bepaald moment komt en we hangen op het puntje van onze stoel om uit te vinden wanneer dat zal zijn.
De overtuigingssystemen
Waarschijnlijk is de eenvoudigste manier om de invloed van de hechtingsstijlen te beschrijven, is om te kijken naar de overtuigingssystemen die we vormen. Er zijn gedragingen, zoals reikgedrag of zoals terugtrekken een soort gedrag is. Dat associëren we met angstige gehechtheid. Het is een reiken naar rollende stenen.
Afwijzende vermijding is wanneer je veel persoonlijke vrijheid wilt. Waar nabijheid meestal erg bedreigend was als ze uit een hechte familieachtergrond komen. Als ze uit een meer afwijzende achtergrond komen, is dat hoe ze leren om met elkaar om te gaan. Ze hebben misschien niet veel toegang tot hun eigen gevoelstoestand.
Dus als ze een partner hebben die heel intens is, kan dat een aantrekkingskracht creëren, maar het kan ook veel angst. Wat wil zeggen dat alle onzekere gehechtheidsstijlen reacties zijn op angst.
Angstige vermijding
Vermijding is een manier om met angst om te gaan. Dus als we zeggen angstige gehechtheid is dat een slechte omschrijving omdat we in dit geval de impuls beschrijven, het coping mechanisme. Dus het zou waarschijnlijker zijn als we dit zouden beschrijven als angstige vermijding, wat eigenlijk een vrij goede beschrijving is.
Maar wat als je beide dingen ervaart. Je wilt je partner dichterbij, maar dan komen ze dichterbij en je wordt gek, je duwt ze weg. Dat is grotendeels onbewust.
Vermijden vs ernaar reiken
Het is een soort activering van het sympathische zenuwstelsel. Vechten of vluchten als je een ongeorganiseerde gehechtheid ervaart. Maar je zult beide tot op zekere hoogte kunnen ervaren.
Gewoonlijk zit je in het ene of het andere patroon. Als je een ongeorganiseerde gehechtheid hebt, is het een veel diepere laag van bedreiging.
Dus hoe je zenuwstelsel omgaat met signalen van veiligheid en gevaar, is de bevriesreactie. Het kan je gevoelens verdoven. Je sluit je af en je blokkeert. Mensen weten niet altijd wat er met hen gebeurt. Ze denken misschien dat hun partner denkt dat je hen gewoon negeert, hen buitensluit. Wat in feite misschien de impact is van wat er gebeurt. Maar wat er van binnen gebeurt is meestal zoiets als zweverigheid, beverigheid, vage angst of onrust, verlamming. Het gevoel dat de omgeving wazig of onecht wordt, het gevoel zelf onecht of ‘als een pop’ te worden.
Deze gevoelens kunnen een signaal worden waarop je kunt leren reageren om te voorkomen dat je helemaal wegglijdt. In termen van overtuigingen zijn die meestal makkelijker te herkennen. Bijvoorbeeld de neiging hebben om te denken dat ik niet gelukkig ben, tenzij ik een relatie heb. Anders vraag ik me af waarom niemand me wil, of ik denk dat ik iets verkeerd deed of niet goed genoeg ben.
De angstige vermijding, zo voelen ze zich vaak als ze liefde en verbinding willen, maar er echt bang voor zijn. Bang dat het allemaal schijn is. Dat mijn partner me eigenlijk gewoon gebruikt, me probeert te controleren en uiteindelijk zullen ze me verlaten. Ik zal het waarschijnlijk toch verdiend hebben, het is beter om er nu uit te stappen, nu ik nog de controle heb. Zodat ik niet hoef te wachten en ik tenminste een paar goede herinneringen heb.
De veilige hoeksteen
Ze hebben de neiging zichzelf te saboteren en dan hebben we de veilige hoekstenen. Dit zijn individuen die de neiging hebben om een gezonder perspectief te hebben, zodat ze in staat zijn om apart te zijn. Maar samen noemen we dit onderlinge afhankelijkheid. Dat je gevoel van eigenwaarde en persoonlijke integriteit hebt. Je elkaar ontmoet en samenwerkt op dit niveau.
Ik gebruik soms handgebaren om dit te beschrijven, maar als we in de ‘Tit for tat’ zitten, zijn we in een soort van terug, de getriggerde situatie. We gooien deze energie heen en weer naar elkaar, het heeft de neiging om een schuld spel te zijn.
Maar als je met iemand bent die zich staande kan houden en zij niet, dan gooi je misschien, maar ze hoeven het niet per se terug te gooien. Ze houden gewoon hun houding aan. Zodra je stopt met reageren op een getriggerde manier dan kan het rustig worden.
Dus veilige partners hebben de neiging om een omgeving te creëren waarin de meer onzekere partners hun focus kunnen verleggen van wat er binnen en buiten je gebeurt. Omdat de veilige partner niet noodzakelijkerwijs constant defensief reageert. Als je nu twee hele partners hebt die samenkomen, en samenwerken in plaats van lineair heen en weer te bewegen dan kun je nu in alle richtingen bewegen.
Op naast elkaar, parallelle manieren bewegen betekent dat dit is gecreëerd. Deze enorme uitdijende sfeer creëert van wat jullie samen kunnen bouwen in deze wereld. En zo hebben veilige hoekstenen de neiging om te zeggen ‘Ik sta open voor een relatie,’ en ik geloof dat het zal gebeuren als de timing goed is.
Chemie is geweldig, het is fantastisch maar het is niet alles. Vooral voor de lange termijn zou ik willen weten dat ik én mijn partner gedeelde waarden hebben. Dat er emotionele eerlijkheid is in de relatie en een samenwerking is. De mate waarin systemen samen te gebruiken zijn en er meer de basis is voor echte romantiek.
Dat is iets dat zich in de loop van de tijd opbouwt, dus mensen met meer onzekere hechtingen hebben de neiging om meteen op zoek te gaan. En als dat niet meteen gebeurt, dan denken ze dat het niet voorbestemd is, dan zal het wel niet de ware zijn. Maar het is eigenlijk iets dat in de loop van de tijd wordt ontwikkeld.
Wordt vervolgd
